Mazmuny
Entropıon nemese qabaqtyń ózgerýi – qabaqtyń bóliginiń nemese barlyq shetiniń ishine qaıyrylýy, osydan móldirqabyqqa kirpikter tıip turady. Móldirqabyq – bul kóz uıasynyń aldyńǵy dóńesteý móldir bóligi.
Kóz – sfera tárizdi kórý aǵzasy. Ol qýys jáne suıyqtyqqa toly. Aqqabyqtan, móldirqabyqtan turatyn kózdiń syrtqy qabaty qorǵanys qyzmetin atqarady. Kózdiń ortańǵy qabaty tamyrlardan turady. Ishki qabaty (torqabyq) nervterden jáne jaryq-túske sezimtal jalǵamdardan turady. Sondaı-aq, móldirqabyqtyń artynda ornalasqan nurly qabyq bar, ol –juqa qozǵalmaly plastına, ortasynda qarashyq atalatyn dóńgelek oıyǵy bar. Onyń artynda qaraq (kóz burshaǵy) ornalasqan, ol – lınza túrindegi móldir sozylmaly dene, onyń basty qyzmeti – jaryqty syndyrý. Konıýnktıva – qabaqtyń ishki bóligin jaýyp turatyn silemeı qabyǵy.
Entropıon týa bitken bolýy múmkin, kóz uıasynyń qurylysy men bulshyq etiniń ornalasýynyń buzylýynda.
Joǵarǵy qabaqtyń qaıyrylýy tek týa bitken bolady jáne tuqym qýalaıtyn aýrýlarda baıqalady, mysaly, mıkroftalm, kóz uıasynyń ólshemi qalypty jaǵdaıdan kishi bolǵanda.
Qabaqtyń tómengi jaǵynyń qaıyrylýy eresekterde kózdiń dóńgelek bulshyq etiniń jumysynda buzylys bolýynan – eriksiz jıyrylýynan nemese saldanýynan (jıyryla almaýynan), sondaı-aq, jaraqattyń, kúıiktiń nemese qabynýdyń saldarynan konıýktıvanyń tyrtyqtanýynan paıda bolady.
Entropıonnyń paıda bolýynyń qaýip faktoraly:
- Egde jas (jasqa baılanysty kózdiń tómengi bóligin qorshaıtyn bulshyq etterdiń álsizdigi saldarynan damıdy)
- Kózdiń jaraqaty
- Kózdiń juqpaly aýrýlary
- Kózdiń hımııalyq kúıigi
- Jas aǵýy
- Qyzarý
- Kózdegi jaısyzdyq jáne aýyrsyný
- Kózge qum túskendeı sezim
- Qyshý jáne kúıdirý sezimi
- Kózdiń titirkenýi
- Móldirqabyq zaqymdanǵanda kórýdiń nasharlaýy
Balalarda qabaqtyń qaıyrylýy sımptomsyz ótedi jáne kózge másele týyndatpaıdy, sebebi, kirpikter óte jumsaq jáne kózge zaqym keltirmeıdi.
Dáriger qabaqtyń qaıyrylýyn naýqastyń qabaǵyn qarap, anyqtaı alady. entropıondy anyqtaý úshin eshqandaı qosymsha taldaý qajet emes.
Quramynda jasandy kóz jasy bar tamshylar qoldanylady – olar qurǵaqtyqty joıýǵa jáne titirkený sezimin azaıtýǵa kómektesedi. Kózdiń qabynýy bolýynda dárigerdiń taǵaıyndaýymen bakterııaǵa qarsy tamshylar qoldanylady.
Qabaqtyń ornalasýyn túzeıtin hırýrgııalyq operatsııalar tıimdi bolady. Olar kózdiń dóńgelek bulshyq etiniń álsizdiginde, saldanýynda, túıilýinde jáne konıýktıvanyń tyrtyqtanýynda qoldanylady. Operatsııa kózdiń dóńgelek bulshyq etiniń jáne teri bólikshesiniń kesilýimen oryndalady, osylaısha, qabaq qaıyrylmaıtyn etilip, durys ornalastyrylady.
Ádette, entropıondy ýaqytyly anyqtaýda jáne emdeýde asqynýsyz, tez emdeledi.
Kózdiń qurǵaqtanýy jáne titirkenýi kelesi qaýiptiń paıda bolýyn arttyrady:
- Kózdiń móldirqabyǵynyń zaqymdanýy – kórýdiń nasharlaýy nemese kórýdi joǵaltý
- Kózdiń móldirqabyǵynda oıyqjaranyń paıda bolýy
- Kózdiń ınfektsııasy
Dárigerge kóriný qajet, eger:
- Qabaqtaryńyz ishine qaıyrylǵanda
- Kózde ylǵı bógde zat turǵandaı sezinýde
- Kózde aýyrsyný bolady
- Kúrt kórý nasharlasa
- Kóz kenetten qyzarǵanda
- Kóz jaryqqa tym sezimtal bolǵanda
Kópshilik jaǵdaıda qabaqtyń qaıyrylýynyń aldyn alýǵa bolady. Alaıda, emdeý asqynýdyń qaýpin azaıtady.