Мазмұны
Синонимдері
Жалпы ақпарат
Аусыл (ящур) – әдетте тамақтың қабынуынан басталатын, кең таралған инфекциялық вирусты ауру.
Герпетикалық баспа осыған ұқсас инфекциялық ауру болып табылады.
Себептері
Аусылдың қоздырушысы – энтеровирустық Коксаки А16 вируы.
Ауру үй жануарларынан берілмейді, бірақ адамнан адамға таралуы мүмкін. Бұл ауру ауа түйіршіктері арқылы (жөтелгенде, түшкіргенде), сілекей арқылы, көпіршік сұйықтықтарымен, сондай-ақ аурулар қолданған заттар арқылы жұғады. Ауру алғашқы аптасында көбінесе жұқпалы болып келеді.
Жұққаннан кейін, симптомдар 3-7 күнге жақын уақыт аралығында дамып, біліне бастайды.
Ең қауіпті факторы адамның жасы болып табылады. Инфекция 10 жасқа дейінгі балаларды көбірек зақымдайды, жас өпірімдер де кездеседі, ал кейде ересектерде де ұшырасқан жерлері болған. Ауру көбінесе жазда және күздің басында өрши түседі.
Аусыл Коксаки вирусынан туындаған вирустық инфекция болып табылады, ол тамақтың қабынуымен басталады. Аурудың симптомы болып: қалтырау, тамақтың ауруы, тамақта ойық жараның пайда болуы, бас ауруы және алақан мен табанда көлдіреуді бөртпелер шығады.
Симптомдары
• Қалтырау;
• Бас ауруы;
• Тәбеттің жоғалуы;
• Қолда және табанда кішкентай көпіршіктері бар бөртпелер, оларды басса ауырады;
• Тамақтың ауруы;
• Тамақта ойық жараның (мендалиндерге) ауыз қуыссына жараның шығуы.
Диагностикасы
Әдетте бұл ауру бұрынғы ағымына қарай, жеткілікті түрде диагностикаланады, ол кезде қолда және табанда көпіршіктер толған бөртпе көрініс береді.
Емдеу
Емдеу ауру симптомдарын жеңілдетуге ғана бағыттарлады, одан артық, бұл инфекцияның арнайы емі жоқ.
Бұл ауруды емдеу үшін антибиотиктер тағайындалмайды, себебі олар әсер бере алмайды. Қалтырауды төмендету үшін, ацетаминофн (Тайленол) немесе ибупрофен секілді дәрілер қолдналады. Жұқпалы ауру кезінде 12 жақа дейінгі балаларға асперин берілмейді.
Шаюға арналған тұзды ертінді (1 стақан суға ½ шәй қасық тұз салынады) тыныштандыруға әсер етуі мүмкін, әрине егер бала жұтып алмай шаяалатын болса. Балаңыздың жеткілікті түрде сұйықтық ішуін қадағалаңыз. Қалтырау кезінде балаға көп мөлшерде сұйықтық ішуі керек. Ең тиімдісі, салқын сүтті сусындарды ішкені абзал. Көптеген балаларды шырыннан және газды сусындардан бас тартқызу керек, себебі олардың құрамында қышқыл бар, одан күю сезімі мен жара пайда болады.
Болжамы
Әдетте, науқас емделсе 5-7 күннің ішінде сауғып кетеді.
Мүмкін болатын асқынулар
• Құрғау;
• Фебрильді тырысу;
Дәрігерге қашан қаралу керек
Мойынның ауруы немесе аяқ-қолдың ауруы секілді асқыну белгілері байқалса, дәрігерге қаралыңыз. Тырысу секілті симптомдарға дереу арада медициналық көмек керек.
Сондай-ақ сіз төмендегідей жағдайларда дәрігеріңізбен кеңесеңіз болады:
• Дәрілік препараттар дене қызуын түсірмесе;
• Ағзаның сусыздану белгілері байқалса;
o Телі құрғап, шырышты қабықтар пайда болсса;
o Салмақ түссе;
o Тітіркенсе;
o Дел-сал болып қалса;
o Несептің бөлінуі азайса, немесе несеп күңгірттеніп шықса.
Алдын алу
Ауру адамдармен байланысты шектеңіз. Әрқашан, мұқият түрде қолдарыңызды жуыңыз, әсіресе ауру адамдармен байланысқаннан кейін.
Синонимдері
Коксаки вирусы
Жас балалардың ауыз қуысындағы мәселелері (ерлерде / әйелдерде)
Тегтер:
аусыл
аусылдың симптомдары
аусыл деген не
денедегі бөртпе
Коксаки вирусы
вирустық жұқпа