Mazmuny
Ana sútimen qorektendirýdegi máseleler
Sút beziniń qataıýy nemese emshektiń tolýy
Súttiń tyǵyndalýy (emshekte súttiń irkilýi)
Ana sútimen qorektendirý balaǵa zor paıda ákeledi. Ana sútinde balanyń saý jáne myqty bolyp ósýine qajetti qorektik zattekter bar. Sonymen qatar, ana sútinde bolatyn keıbir zattekter balany keıbir aýrýlar men juqpalardan qorǵaıdy. Bul ananyń densaýlyǵyn da qoldaıdy. Qaterli isiktiń keıbir túrleriniń damýy balasyn emizgen analarda sırek kezdesedi.
Sýrette saý sút beziniń anatomııalyq qurylysy keltirilgen.
Saý áıelder balasyn keminde, alǵashqy alty aı boıy emizgeni durys. Belgili bir jaǵdaılarda bul jaramdy emes, mysaly, AITV ınfektsııasy nemese belsendi satydaǵy týberkýlez bolsa, anasy balasyn emizbegeni jón, sebebi, juqpa berilýi múmkin.
Belgili bir dárilik quraldar, tyıym salynǵan esitkilik zattekter nemese alkogol da ana súti arqyly túsip, balaǵa zııan ákelýi múmkin.
Ana sútimen qorektendirýdegi máseleler
Ana sútimen qorektendirgende paıda bolatyn máseleler jas (alǵash bosanǵan) analarda keń taralǵan. Kóptegen máselelerdiń aldyn alýǵa nemese sheshýge bolady. Eger sizde emizgende máseleler bolsa, ana sútimen qorektendirýge mamandanǵan dárigerden keńes alý qajet.
Balany emizý (ana sútimen qorektendirý) ana men bala úshin jaqsy tájirıbe. Durys qorektendirýdi úırený úshin ýaqyt pen tájirıbe qajet.
Sizge bul úrdiste kómektese alatyn keıbir tustar:
- balany emizýdi perzenthanada, bala týysymen bastaǵan jón.
- emizýdi bastar aldynda ana sútimen qorektendirýge mamandanǵan dárigerden keńes alý qajet.
Balany emize bastaǵan alǵashqy kúnderi nemese aptalarda jaısyzdyq sezimi bolady. Keıbir emizetin analar emshek ushynyń aýyrsynýyn ashý, qyshý nemese kúıdirý sezimi sekildi sıpattaıdy. Jaısyzdyq, ádette, biraz ýaqyttan keıin ótedi.
Emshek ushtarynyń aýyrsynýy kóptegen sebepterge baılanysty:
- emizý tehnıkasynyń durys emestigi
- balanyń emizýde durys ornalaspaýy
- emshek ushyna durys kútim jasalmaýy.
Kóptegen áıelder emshek ushynyń aýyrsynýyn sezbeıdi. Emizý kezinde balanyń ornalasýyn ózgertý jaǵymsyz sezimderdi azaıtýy múmkin.
Emshekten aıyrý kezinde bala emshek emýdi jalǵastyrsa, emshek ushynyń qabynýy baıqalady. Emshekti emýin toqtatý úshin balanyń aýzynyń shetine abaılap saýsaq salyp, emshekten durys aıyrý arqyly balaǵa kómektese alasyz.
Tym qurǵaq nemese ylǵal teri de emshek ushynyń aýyrsynýyna aparýy múmkin. Teriniń bazdanýy jasandy (sıntetıkalyq) matalardan jasalǵan emshekqap kıgende baıqalýy múmkin. Bul matalar ter bólinýin arttyrýy múmkin. Teriniń tabıǵı maılaıtyn bólikterin joıatyn sabyn men eritindiler qoldaný teriniń qurǵaqtyǵyna aparýy múmkin. Záıtún maıy, arnaıy sútshe nemese jaqpa maılardyń quramynda lanolın bolsa, qurǵaq jáne syzattanǵan emshek ushynyń jazylýyna kómektesedi.
Kóptegen balalar tisi shyǵa bastaǵanda emshek ushyn tistep, shaınaı bastaıdy. Balaǵa emizer aldynda birneshe mınýt buryn salqyn jáne ylǵal zatty shaınaýǵa berse, bul máseleni sheshýge bolady. Ydys jýýǵa arnalǵan taza, ylǵal, salqyn gýbka jaqsy kómektesedi. Basqa emshekti emizý aldynda balaǵa osyndaı gýbkany berińiz.
Sút beziniń qataıýy nemese emshektiń tolýy
Sút bezderiniń qataıýy – bosanǵannan keıin birneshe kún ótkende emshekte qan men súttiń baıaý tolýynyń, sút túzilgendiginiń belgisi. Balany emizýge kedergi emes.
Sút bezderiniń qataıýy emshekte ornalasqan qantamyrlarynyń bitelýi nátıjesinde paıda bolady. Emshek isinip, tyǵyz bolady, aýyrsynady. Emshek ushtary durys syrtqa shyǵyp turmaıdy, bul balanyń emshekti durys emýine kedergi keltiredi.
Súttiń reflektorlyq kelýi jáne oksıtotsın refleksi – emizý kezindegi tabıǵı úrdis. Túzilgen sút bezderdiń tútikterine keledi. Aýyrsyný, shıryǵý, mazasyzdaný bul úrdistiń damýyna kedergi keltirýi múmkin. Aldyn alý kelesideı túrde bolýy tıis:
- Bosańsýdy jáne deneni durys ornalastyrýdy úırený
- Emizý kezinde alańdaıtyn faktorlardy shekteý, názik ýqalaý jáne emshekke muqııat kútim jasaý.
Jıi (táýligine 8 nemese odan kóp ret) jáne ár emizgende 15 mınýt boıy emizý sút bezderiniń qataıýynyń aldyn alýy múmkin.
Sút bezderiniń qataıýynyń aldyn alýdyń basqa tásilderi:
- Emshekti jıi emizý nemese sútti arnaıy saýǵyshpen saýyp alý. Elektr sút saýǵyshtary jaqsyraq jumys isteıdi.
- kontrastylyq dýsh qabyldaý (jyly jáne salqyn sýmen kezek) jaǵymsyz sezimderdi azaıtýǵa kómektesedi.
Balaǵa súttiń qajettiligi anasynda súttiń túzilýine proportsıonal. Jıi emizý, jaqsy demalý, durys tamaqtaný jáne suıyqtyqty jetkilikti tutyný súttiń túzilýine yqpal etedi.
Balanyń boıy men salmaǵyn ólsheý - onyń sútti jetkilikti tutynýyna kóz jetkizýdiń jaqsy tásili. Balanyń sútti jetkilikti tutynýy týraly dárigerden surańyz.
Súttiń tyǵyndalýy (emshekte súttiń irkilýi)
Súttyń tyǵyndalýy múmkin (emshekte súttiń irkilýi). Bul oryn alýy múmkin, eger bala nashar qorektense, anasy emizýdi jiberip alsa (emshekten aıyrýda), nemese anasy tym tar emshekqap kıetin bolsa.
Súttiń tyǵyndalýynyń belgileri (emshekte súttiń irkilýi): aýyrsyný, temperatýranyń artýy, emshektiń belgili bir tusynda qyzarý nemese emshek terisiniń astynda túıin bolýyn seziný.
Tútik ashylǵanda emshek ushynda kishkentaı aq núkte kórinedi. Aýyratyn tusty ýqalaý jáne abaılap basý tyǵyndalýdy joıýǵa kómektesedi.
Emshektiń ınfektsııasy (mastıt) bulshyq etinde aýyrsynýdy, qyzbany, qyzarýdy, sút beziniń sezimtaldyǵyn týyndatady, kóbinese, bir jaǵynda. Bul sımptomdar paıda bolsa, dárigerge kórinińiz.
Emshektiń ınfektsııasy kelesi analarda jıi paıda bolady:
- kúızeliske jáne sharshaýǵa ushyraǵan analar
- emshek ushy syzattanǵan, sút tútikteri bitelgen nemese sút bezderi qataıǵan analarda
- emshek emizýdi jiberip alatyn anada
- tar emshekqap kıetin analarda.
Kóbinese emdeýge kiretinder:
- ınfektsııany emdeý úshin bakterııaǵa qarsy preparattardy qoldaný
- aýyrsynǵan tusqa ylǵal spırtti kompresster qoldaný
- demalý
- emizgende yńǵaıly emshekqap qoldaný.
Zaqymdanǵan emshekten emizý tez jazylýyna yqpal etedi. Ana súti bala úshin qaýipsiz, emshekte ınfektsııa bolǵanymen.
Balany qos emshekpen emizý mańyzdy. Bul sút beziniń qataıýynyń aldyn alady.
Usynystar:
- Eger emizý jaısyzydq týyndatsa, sútti qolmen nemese saýǵyshpen saýyp alyńyz.
- Aldymen saý emshekti emizińiz, jaǵymsyz sezim ótkenge deıin. Osy máselemen kúresý týraly dárigermen keńesińiz.
Kandıdoz – keń taralǵan zeńdik ınfektsııa, anadan balaǵa emizý kezinde beriledi. Zeńder (Candida albicans) jyly, ylǵal jerde mekendeıdi.
Balanyń aýyz qýysy jáne ananyń emshek ushy – zeńder ósýi úshin ońtaıly jer. Kandıdoz bakterııaǵa qarsy preparattarmen emdeý kezinde nemese odan keıin jıi paıda bolady.
Anada kandıdozdyń sımptomdary – qoıý qyzyl tústi, sezimtal emshek ushy nemese emizý kezinde nemese odan keıingi jaǵymsyz seziný. Balanyń aýyz qýysyndaǵy aq jáne qyzarǵan tustar – kandıdozdyń sımptomdary.
Sondaı-aq, balada bazdaný, kóńil-kúıiniń ózgerýi, emshekti jıi suraýy baıqalýy múmkin. Zeńge qarsy emdeý alý úshin dárigerge kóriný qajet.
Temperatýranyń artýy nemese basqa aýrýǵa shaldyqqan bolsańyz, dárigerge kórinińiz. Kóptegen aýrýlar kezinde emize berýge bolady, balaǵa zııansyz. Sútpen beriletin antıdeneler balaǵa paıda ákeledi.