Mazmuny
Eger myna jaǵdaılar oryn alsa dárigerge habarlasyńyz:
Sınonımderi
Jalpy aqparat
V gepatıtine qarsy vaktsınalar aǵzany V vırýstyq ınfektsııasynan qorǵaıdy. Sebebi, V gepatıti baýyrdy zaqymdaıtyn qaýipti aýrý.
V gepatıtine qarsy mynadaı adamdarǵa ekpe engizý kerek: densaýlyq saqtaý salysynyń qyzmetkerlerine, V gepatıtimen aýyratyndarmen birge ómir súretinderge, osy vırýsty juqtyrý qaýpi bar jandarǵa, V nepatıti baýyrdy zaqymdaıdy. Sondaı-aq ımmýnızatsııa (ekpe) jas sábılerge jáne kishkentaı kezinde salynbaı qalǵan eresek balarǵa salynady.
V gepatıti – V gepatıttik vırýstan týyndaıdy.
V gepatıtine qarsy V vaktsınasynyń quramynda aqýyzdyq fraktsııa (gepatıt vırýsynyń ımmýnnogendik aqýyzy) bar. Vaktsınanyń quramynda vırýs joq, sondyqtan vaktsına egilgende juǵyp ketý qaýpi bolmaıdy. Vaktsına egilgennen keıin 2 apta ótken soń, aǵza aqýyzdan antıdenelerdi bólip shyǵarady.
V gepatıti sarysýly gepatıt retinde de tanymal, sebebi ol qan arqyly jáne jynystyq qatynas arqyly da taralady. Bul sondaı-aq , esirtki qoldanatyndar, gomoseksýaldar arasynda da jıi juǵyp jataryn aýrý. Myna sýrette – V vırýstyq gepatıtiniń usaq túıirshikti mıkroskoptyq sýreti beınelengen. (Aýrýdy baqylaý jáne aldyn alý jónindegi ortalyǵy usynǵan sýret)
V gepatıtine qarsy vaktsına basqa vırýstyq gepatıt túrlerinen qorǵaı almaıdy. Qazirgi ýaqytta A vırýstyq gepatıtine qarsy vaktsına bar. A vırýstyq gepatıtine qarsy turý úshin, adam ózine vaktsına qabyldaýy qajet.
Kim ekpe saldyrýy kerek
Sábıler
V gepatıtine qarsy vaktsına – balalarǵa saldyrýǵa mindettelgen birden-bir vaktsına (ekpe).
Balalarǵa ekpe úsh kezeńde júrgiziledi (úsh dúrkin). Ár vaktsına balanyń jasyna qaraı salynady.
• Týylǵannan keıin, perzenthanadan shyǵatyn kezde. Eger balanyń anasyn V vırýstyq gepatıtin tasymaldaýshy bolsa, onda vaktsına náreste ómirge kelgen sátte salynady.
• 1 jáne 2 aıdyń arasynda.
• 6 aılyǵynda.
Balalar men jasóspirimder
Vaktsına saldyrylmaǵan balalar men jasóspirimderge, gepatıtke qarsy vaktsınany barynsha erte saldyrýǵa tyrysý kerek.
Eresekterge
Eresekter tómendegideı jaǵdaılarda vaktsınatsııalanýy kerek:
• Densaýlyq saqtaý salasynyń qyzmetkerlerine;
• V gepatıtin juqtyrǵan adamdarmen turmystyq jáne jynystyq qatynas jasaıtyndarǵa;
• Erkektermen jynystyq qatynasqa túsetin erkekterge (gomoseksýalısterge);
• Gemodıalız protsedýrasyn júrgizetinderge;
• Dıabetke shaldyqqandarǵa;
• Búırek jetispeýshiliktiń termınaldyq satysyndaǵylarǵa, sozylmaly baýyr aýyrýymen aýyratyndarǵa nemese AITV-ınfektsııasy barlarǵa;
• Kóp adammen jynystyq qatyna jasaıtyndarǵa;
• Esirtkini ıne arqyly qoldanatyndarǵa;
• Múshelik aýystyrýlarǵa daıyndyq jasap jatqandarǵa, hımıoterapııa sııaqty.
Kimder saldyrmaıdy
• Ashytqyǵa allergııasy bar adamdar;
• Býryn ekpe qabyldaǵannan aýyr formaly allergııaǵa ushyraǵandar;
• Salmaqty aýrýmen aýyratyndar, sýyq tıip, qyzýy kóterilip turǵan adamdarǵa, jalpy jaǵdaı jaqsarǵannan keıin saldyrǵan durys.
Qaýipter jáne janama áserler
Kóp adamdardy vaktsınadan keıin eshqandaı janama áserler mazalamaıdy. Al keıbir adamdardy bolar-bolmas máseleler mazalaıdy, mysaly, vaktsına saldyrǵan jer aýyrsyný, qyzarý, shamaly mazasyzdaný bolady. Jaǵymsyz janama áserler sırek kezdesedi jáne negizinen vaktsınanyń komponentterine allergııalyq reaktslardan týyndaıdy.
V gepatıtine qarsy vaktsına aýtızmniń damýyna eshqandaı úles qospaıdy, ári oǵan eshqandaı dálel de joq.
Eshqandaı vaktsına ómir boıy áser etip júrmeıdi. Budan túıerimiz, V gepatıtine qarsy vaktsına saldyrǵannyń ózinde, gepatıttiń juǵyp ketýine ol da tolyqtaı qarsy tura almaıdy.
Myna jaǵdaılar oryn alsa, dárigerge habarlasyńyz:
• Vaktsına saldyrýǵa senimdi bolmasańyz;
• Vaktsınadan keıin aýyr salmaqty sımptomdar paıda bolsa;
• Vaktsınaǵa baılanysty qandaı da bir mazalaǵan suraǵyńyz bolsa.
Sınonımderi
NerV – vaktsınasy; V gepatıti – ımmýnızatsııasy; NerV – ımmýnızatsııasy
Perzenthanada jańa týylǵan náresteni vaktsınalatsııalaý usynylady. Sodan keıin birinshi vaktsınadan bir aıdan soń, vaktsınatsııalaý 0-1-6 tizbegine sáıkes júrse, ımmýnıtet 15 jyl boıy saqtalatyndyqtan qaıtadan vaktsınatsııalaý qajet emes.