Mazmuny
Spermatotseleniń paıda bolý sebepteri qandaı?
Bul aýrý qanshalyqty jıi kezdesedi?
Spermatotseleniń sımptomdary qandaı?
Spermatotsele qalaı anyqtalady?
Hırýrgııalyq emdeýden ne kútýge bolady?
Erlerdiń reprodýktıvti júıesiniń aǵzalaryna jynystyq múshe, uma, uryqtyq kópirshikter jáne qýyq asty bezi jatady.
Spermatotsele, atalyq bezdiń kıstasy – umanyń mańaıyndaǵy suıyqtyq tolǵan, aýyrsynbaıtyn, qatersiz túzilis, ol uryq suıyqtyǵynyń aǵýynyń buzylysy nátıjesinde paıda bolady. Spermatotsele ádette, atalyq bezdiń joǵarǵy bóliginde nemese artynda ornalasady. Kıstanyń qabyrǵasy ádette, tegis, aqshyl, bulyńǵyr suıyqtyqpen tolǵan, jáne ádette, sháýet bolady. Spermatotsele turaqty bolýy múmkin, nemese ósedi. Eger onyń ólshemi aıqyn ulǵaısa, jáne aýyrsyný paıda bolsa, emdeýdiń múmkin nusqalarynyń birin oryndaý qajet. Jalpy, spermatotsele asa kúrdeli aýrý emes.
Spermatotseleniń paıda bolý sebepteri qandaı?
Spermatotseleniń paıda bolýynyń naqty sebebi belgisiz. Spermatotsele jaraqattyń nemese qabynýdyń nátıjesinde paıda bolýy múmkin, biraq, bul mindetti túrde emes. Kısta shyǵý tútikteri men qosalqylardyń bitelýinde de paıda bolýy múmkin. Sonymen qatar, múmkin sebebi retinde dıetılstılbestroldyń (DES), estrogenniń jasandy túriniń qursaq ishinde áserin de qarastyrady.
Bul aýrý qanshalyqty jıi kezdesedi?
Spermatotseleniń damý jıiligi naqty zerttelmegen, biraq, barlyq erlerdiń 30 % shaǵyn kıstalar bolady dep sanalady, al úlken spermatotsele sırek kezdesedi. Aýrýshańdyq jasqa baılanysty artady, spermatotsele 40-50 jasta kóp anyqtalady. Aýrýǵa násildik nemese etnıkalyq beıimdilik joq.
Spermatotseleniń sımptomdary qandaı?
Spermatotsele ádette, sımptomsyz ótedi. Degenmen, keıde erler umanyń aýmaǵyndaǵy aýyrlyqqa, batyp aýyrsynýǵa, jaısyzdyqqa shaǵymdanady.
Spermatotsele qalaı anyqtalady?
Spermatotsele ádette, umanyń aýmaǵyn naýqastyń ózi nemese dáriger qaraǵanda anyqtalady. Dıafanoskopııa (jaryq sáýlesin ótkizip, qaraý) kezinde sáýle spermatotsele arqyly ótedi, bul túzilistiń kúrdeli is emestigin, qatersiz kısta ekendigin kórsetedi. Ýltradybystyq zertteý aýrýdy anyqtaýdyń senimdi, aralasýy az jáne qymbat emes ádisi.
Kópshilik jaǵdaılarda spermatotsele jaısyzdyq týyndatpaıdy jáne naýqastar ony kóbinese, baıqamaıdy. Aýyrsyný bolmasa, naýqasty jaı baqylaý usynylady. Degenmen, keıbir naýqastar kıstanyń ólshemine baılanysty jaısyzdyq, aýyrsynýdy sezinedi. Mundaı jaǵdaılarda emdeýdiń kelesi nusqalary usynylady:
Dárimen emdeý: spermatotselege baılanysty aýyrsynýdy jeńildetý úshin analgetıkter nemese qabynýǵa qarsy quraldar taǵaıyndalady. Spermatotseleni emdeý úshin basqa eshqandaı dári qarastyrylmaıdy.
Emdeýdiń aralasýy az ádisteri: Aspıratsııa jáne skleroterapııa – spermatotseleni emdeýde sırek qoldanylatyn eki tásil. Aspıratsııa kezinde spermatotseleni ınemen tesip, ishindegisin shprıtstiń kómegimen alady. Skleroterapııa kezinde titirkendiretin bólikti spermatotseleniń qýysyna engizedi, bul onyń qabyrǵasynyń túsýine jáne suıyqtyqtyń túzilýiniń toqtaýyna yqpal etedi. Keıbir jumystarda emdeýdiń bul ádisteriniń tıimdiligi jáne qaýipsizdigi sıpattalǵanymen, jalpy, olar usynylmaıdy. Spermatotseleniń qaıtalanýy – asqyný, emdeýdiń eki ádisinen keıin de kezdesedi, hımııalyq epıdıdımıt jáne aýyrsyný skleroterapııanyń asqynýlary. Aspıratsııa jáne skleroterapııa qosalqylardyń zaqymdaný qaýpi saldarynan urpaq órbitý jasyndaǵy erlerde qoldanylmaıdy, nátıjesinde, uryq shyǵarý joldarynyń ótkizgishtigi buzylady.
Hırýrgııalyq emdeý: Spermatotseleektomııa – sımptomdyq kıstalardy emdeýdiń standarttyq ádisi, bul shara kezinde spermatotseleni hırýrgııalyq jolmen alyp tastaý jáne ony qasyndaǵy qosalqynyń tininen ajyratý qarastyrylady. Hırýrgııalyq emdeýdiń maqsaty – spermatotseleni alyp tastaý, erlerdiń reprodýktıvtik júıesiniń tutastyǵyn saqtaı otyryp. Spermatotseleektomııa – ambýlatorlyq shara, jergilikti nemese jalpy anestezııamen, bir saǵat ishinde oryndalady. Keıde operatsııa kezinde qosalqy alynyp tastalady.
Hırýrgııalyq emdeýden ne kútýge bolady?
Umany ustap turatyn arnaıy tańǵyshty (sýspenzorıı) salǵannan keıin naýqasty úıge shyǵarady. Isinýdi azaıtý úshin eki –úsh kún boıy shap aýmaǵynda muz salynǵan paketti qoıý usynylady. Aýyrsynýdy basatyn dárilik preparattar operatsııadan keıin 1-2 kúnge taǵaıyndalady. Naýqastar shara ótkennen keıin 48 saǵattan soń jýyna alady. Dárigerge qaıta kelý operatsııadan keıin 1-3 aptadan keıin taǵaıyndalady. Sýspenzorııdi 7-14 kún boıy ustaý qajet. Umanyń isinýi ádette, 2-21 kún boıy saqtalady.
Spermatotseleektomııanyń asqynýy sırek bolady, biraq, oǵan qyzba, juqpalar, qan ketýi, qaıtalaný jáne udaıy aýyrsyný kiredi. Spermatotseleniń qaıtalanýy shamamen, 10-25% jaǵdaıda paıda bolady. Sondaı-aq, uryq shyǵarý joldarynyń bitelýi paıda bolýy múmkin, bul bedeýlikke aparýy múmkin. Sondyqtan, bul ádis balaly bolýdy josparlaıtyn erlerge, kóbinese, usynylmaıdy.