Mazmuny
Paragrıpp vırýsy joǵarǵy jáne tómengi tynys alý joldaryn zaqymdaıtyn vırýstar tobyna jatady.
Paragrıpp vırýsynyń tórt túri bar, olardyń bári eresekter men balalardyń joǵarǵy, tómen tynys alý joldarynyń ınfektsııasyn (pnevmonııa) týyndatýy múmkin. Vırýs qyspaqty qabynýdy, bronhıolıtti, bronhıtti týyndatýy múmkin.
Paragrıppke jyl saıyn shaldyǵatyn adamdardyń naqty sany belgisiz, joǵary ekendigi belgili. Keıde vırýs murynnyń bitýimen nemese basqa sımptomdarmen kórinis beredi, olar paragrıpp emes, sýyq tııý sekildi anyqtalady.
Vırýs kúz-qys kezeńinde keń taralady. Paragrıpp jas sábılerde aýyr túrde bolady, jas ósken saıyn qaýiptiligi azaıady. Mektep jasyndaǵy balalardyń kópshiligi paragrıpp vırýsyna beıim. Eresekterdiń kópshiliginde vırýsqa antıdeneler bolady, ıaǵnı, olarda ımmýnıtet bar, biraq, qaıtadan juqpalanýdan saqtamaıdy.
Paragrıpptiń sımptomdary ınfektsııa túrine qaraı erekshelenedi. Sýyq tıgen kezdegideı, jıi sımptomdary – murynnyń bitelýi jáne jeńil jótel. Bronhıolıt sekildi ómirge qaýipti sımptomdary jas sábılerde jáne ımmýndyq júıesi álsiregen adamdarda bolady.
Jalpy sımptomdary:
- Keýdedegi aýyrsyný
- Qyspaq (daýystyń qarlyǵýy, shýly tynys alý, qarlyqpa jótel)
- Qyzba
- Murynnyń bitelýi
- Entigý
- Kómeıdegi aýyrsyný
- Murynnyń aǵýy
Kómeıdi qaraǵanda aýyrsynýyn, bezderdiń isinýin jáne qyzarýyn baıqaýǵa bolady. Tynys alý fonendoskoppen tyńdaýda dáriger ókpedegi syryldy jáne krepıtatsııany (syqyrdy) anyqtaıdy.
Zertteýlerdiń túrleri:
- Qannyń jalpy taldaýy
- Keýde qýysy aǵzalarynyń rentgenografııasy
- Keýde qýysynyń kompıýterlik tomografııasy
- Muryn silemeıinen juǵyndy alý
Vırýstyq ınfektsııanyń telimdi emdeý túri bolmaıdy. Qyspaq pen bronhıolıt belgilerinde tynys alýdy jaqsartý úshin emdeý taǵaıyndalady.
Úlken jastaǵy balalar men eresekterdiń kópshiligi, egde jastaǵy adamdar men ımmýndyq júıesi álsiz adamdardan basqasy emdeýsiz de jazylady, medıtsınalyq aralasý tynys alý jetkiliksizdigi damyǵanda qajet bolýy múmkin.
Qosalqy bakterıaldyq ınfektsııalar – keń taralǵan asqynýlary. Qyspaq pen bronhıolıt kezindegi tynys alý joldarynyń bitelýi ómir úshin qaýipti jaǵdaı bolýy múmkin.
Ózińizde nemese balańyzda syryl, tynysy tarylý, nemese tynys alý qıyndaýynyń basqa belgisi bolsa, dárigerge kórinińiz. 18 aılyq jastan kishi balada joǵarǵy tynys alý joldarynyń zaqymdanýynyń sımptomdary damysa, dárigermen habarlasyńyz.
Paragrıppke qarsy vaktsına bolmaıdy. Epıdemııa kezinde kópshiliktiń shoǵyrlanǵan jerinen alshaq bolý qajet.
Bala baqshaǵa barmaıtyn balalar vırýstyq aýrýlarǵa sırek ushyraıdy.