Mazmuny
Tservıtsıt - jatyr moınynyń shyryshty qabyǵynyń qabynýy.
Tservıtsıt kóbinese jynystyq qatynas arqyly beriletin ınfektsııadan týyndaıtyn aýrý. Jynystyq jolmen beriletin (JJBI) jáne tservıtsıt týdyrýy múmkin ınfektsııalarǵa mynalar jatady:
• Hlamıdııa;
• Gonoreıa;
• Gerpes vırýsy (genıtaldy gerpes);
• Adam papıllomasynyń vırýsy (genıtaldy súıelder);
• Trıhomonıaz;
Tservıtsıtke soqtyratyn basqa faktorlarǵa mynalar jatady:
• Kishi jambas aýmaǵyna (jatyr moıny qalpaqshalary, dıafragma nemese pessarıı) engizilgen qurylǵylar.
• Kontratseptsııa ádisi retinde paıdalanylatyn spermıtsıdterge allergııa;
• Lateks músheqaptaryna allergııa;
• Hımııalyq zattardyń áseri;
Tservıtsıt keń taralǵan aýrý túri. Bul eresek áıelderdiń jartysynan astamynda kezdesedi.
Qaýip týdyratyn faktorlary:
• Juqtyrý qaýpi joǵary jaǵdaıdaǵy jynystyq qatynastar;
• JJBI juqtyrǵan adam;
• Kóptegen seksýaldyq seriktesteri bar adamdar;
• Erte jynystyq qatynasqa túsý;
• JJBI bolǵan nemese juqtyrý qaýpi joǵary jaǵdaıda jynystyq qatynasta bolý;
Tservıtsıtke sebep bolatyn bakterııalar (mysaly, stafılokokk jáne streptokokk), sondaı-aq qalypty vagınaldy bakterııalardyń (bakterıaldy vagınozdyń) shamadan tys kóp bolýy tservıtsıtti týdyrý múmkin.
Sımptomdary
Aýrýdyń sımptomdaryna mynalar jatady:
• Jynystyq qatynas, menopaýza nemese aı saıynǵy menstrýatsııadan tys paıda bolatyn jatyrdan qan ketý;
• Túri erekshe, toqtamaı keletin suıyqtardyń bólinýi: olar sur, aq nemese sary tústi bolýy múmkin;
• Aýyrsynýdy týdyratyn jynystyq qarym-qatynas;
• Qynap mańynyń aýyrsynýy;
• Jambas aýmaǵynda qysý nemese aýyr salmaqtyń sezilýi;
Eskertý: Aýrýdyń sımptomdary bolmaýy da múmkin. Hlamıdıoz juqtyrýy múmkin áıelder tipti, eshqandaı sımptomdary joq bolsa da, osy ınfektsııaǵa qarsy tekserilýi kerek.
Dıagnostıka
Gınekologııalyq tekserý kelesi maqsattardy aıqyndaýdy kózdeıdi:
• Qynaptan aǵatyn suıyqtar;
• Jatyr moınynyń shyryshty qabyǵynyń qyzarýy;
• Qabyný, qynap qabyrǵalarynyń isinýi;
Dıagnostıka ádisteri:
• Mıkroskoptyń kómegimen suıyqtardy zertteý (kandıdoz, trıhomonıaz nemese bakterııalyq vagınozdy anyqtaýǵa bolady);
• PAP testi;
• Gonoreıa men hlamıdıozǵa tekserý;
Sırek jaǵdaılarda jatyr moıyny tininiń kolposkopııasyn jáne bıopsııasyn ótkizý qajet bolýy múmkin.
Emdeý
Hlamıdıoz nemese soz aýrýyn (gonoreıany) emdeý úshin antıbıotıkter taǵaıyndalady. Gerpes ınfektsııasyn emdeý úshin vırýsqa qarsy preparattar taǵaıyndalýy múmkin.
Menopaýza ýaqytyna jetken áıelderge gormondyq preparattardy (estrogen jáne progesteronmen) taǵaıyndaýy múmkin.
Emdeýdiń áseri bolmasa nemese uzaqqa sozylǵan tservıtsıt aýrýyna mynadaı emdik sharalar qarastyrylady:
• Krıohırýrgııa (qatyrý);
• Zaqymdanǵan tinderdi joıý úshin shaǵyn zond arqyly elektr togynyń kómegi;
• Lazerlik terapııa,
Boljamy
Kóp jaǵdaıda sebebin durys anyqtaý arqyly jáne emdeýdiń tıimdiligi arqyly qarapaıym tservıtsıtten tez aıyǵýǵa bolady.
Múmkin bolatyn asqynýlar
Tservıtsıt birneshe aı nemese jyldar boıy jalǵasýy múmkin. Tservıtsıt jynystyq qarym-qatynas kezinde aýyrsynýdy týdyrýy múmkin (dıspareýnııa).
Dárigerge qashan qaralý kerek
Tservıtsıt belgileri paıda bolǵan jaǵdaıda dárigerge qaralyńyz.
Aldyn alý
Tservıtsıttiń aldyn alýǵa baǵyttalǵan sharalar mynalardy qamtıdy:
• Titirkendirgishterdi, mysaly, hosh ıistendirilgen tampondardy qoldanbaý;
• Qynapqa salynǵan bóten zattardyń (mysaly, tampondar) durys salynǵanyna kóz jetkizý. Qynapshaǵa engizilgennen keıin olardy qanshalyqty jıi aýystyrý kerek jáne qalaı tazartýǵa bolatyny týraly nusqaýlardy oryndańyz;
• Sizdiń jynystyq serigińiz JJBI-men aýyrmaǵanyna senimdi bolý;
• Siz jáne sizdiń serigińiz basqa adamdarmen jynystyq qatynasqa túspeýi kerek;
• Jynystyq qatynas kezinde árdaıym músheqapty qoldanyńyz, bul JJBI juqtyrý qaýipin azaıtady. Erlerge de, áıelderge de arnalǵan músheqapter bar , biraq olardy erler jıi paıdalanady. Árdaıym múshe qapty durys paıdalaný kerek.
Derekkóz: https://medlineplus.gov/ency/article/001495.htm
Tegter:
tservıtsıt
tserfıtsıt sımptomy
tservıtsıttiń emdelýi
jatyrǵan bólindiniń shyǵýy
qabyný
qan ketý
ınfektsııa
jaǵymsyzdyq