Mazmuny
Appendıtsıt – qurt tárizdi ósindiniń (appendıkstiń) isinýi jáne qabynýy. Appendıks - toq ishektiń shaǵyn ósindisi.
Appendıks – bul búıenniń ash ishekpen baılanysqan jerinde bolatyn, pishini jaǵynan saýsaq tárizdi shaǵyn qosalqysy.
Appendıtsıt - shuǵyl operatsııalyq aralasýdy ótkizýdiń jıi kezdesetin sebebi. Aýrý appendıkstiń sańylaýy nájispen, bógde zatpen nemese, sırek jaǵdaıda, isikpen bitelýinde paıda bolýy múmkin.
Appendıtsıttiń sımptomdary ár túrli bolady. Aýrýdy anyqtaý kishkentaı balalarda, egde adamdarda jáne bala órbitý jasyndaǵy áıelderde qıynǵa túsedi.
Kópshilik jaǵdaıda birinshi sımptomy – kindik tusynyń aýyrsynýy. Basynda aýyrsyný álsiz bolady, biraq, birtindep, kúsheıedi.Sondaı-aq, tábetti joǵaltý, júrek aınýy, qusý jáne dene temperatýrasynyń sál joǵarylaýy baıqalýy múmkin.
Aýyrsyný ishtiń tómengi oń jaǵyna qaraı aýysatyndaı bolady. Aýyrsyný appendıkstiń ústinde Mak-Bernı núktesinde shoǵyrlanady. Ádette, bul aýrý bastalǵannan keıingi 12-24 saǵat ishinde bolady.
Appendıks jarylsa, az ýaqytqa jeńildegendeı bolasyz, sımptomdar álsireıdi. Biraq, azdan keıin aýyrsyný kúsheıip, ózin seziný nasharlaıdy.
Aýyrsyný júrgende, jótelgende nemese kúrt qımyldaǵanda kúsheıýi múmkin. Keshirek damıtyn sımptomdary:
- Qaltyraý jáne dirildeý
- Ishtiń qatýy
- Ishtiń ótýi
- Qyzba
- Júrek aınýy jáne qusý
Siz sıpattaǵan sımptomdarǵa qarap dáriger appendıtsıttiń bolýy jaıly oılanýy múmkin.
Sondaı-aq, dáriger medıtsınalyq tekseris júrgizedi.
- Eger Sizde appendıtsıt bolsa, dáriger ishińizdiń tómengi oń jaǵyn jeńil túrde basqanda aýyrsyný kúsheıedi.
- Appendıkstiń jarylýy bolsa, ishtiń tusyna jaılap qol tıgizgenniń ózinde aýyrsyný kúsheıip, bulshyq et jıyrylady.
- Rektaldyq (aınalshyq arqyly) zertteý barysynda tik ishektiń oń bóliginde sezimtaldyqtyń artýy anyqtalýy múmkin.
Qandy jalpy taldaýdyń nátıjesinde leıkotsıtter sanynyń artýy anyqtalýy múmkin. Sondaı-aq, appendıtsıtti anyqtaýda tekserýdiń kórneki ádisteri kómektesedi. Olarǵa jatatayndar:
- Ish qýysy aǵzalarynyń KT
- Ish qýysy aǵzalarynyń ÝDZ
Kópshilik jaǵdaıda appendıtsıt anyqtalysymen hırýrg appendıksti alyp tastaıdy.
Eger ish qýysy aǵzalarynyń KT boıynsha abstsess (irińqalta) anyqtalsa, aldymen antıbıotıkter taǵaıyndalady. Appendıksti alyp tasatý qabyný báseńdep, isiný azaıǵannan keıin ótkiziledi.
Appendıtsıtti anyqtaýda qoldanylatyn tekserý ádisteri asa jetildirilmegen, sondyqtan, operatsııa kezinde appendıkstiń qalypty ekendigi anyqtalýy múmkin. Bul jaǵdaıda hırýrg appendıksti alyp tastaıdy jáne ish qýysyn aýyrsyný sebebin anyqtaý úshin zertteıdi.
Eger appendıks jarylǵanǵa deıin alynsa, naýqastar operatsııadan keıin tez qalpyna keledi.
Eger appendıks operatsııaǵa deıin jarylsa, qalpyna kelý úrdisi uzaq bolýy múmkin. Sondaı-aq, bul jaǵdaıda Siz kelesi máselelerdiń damýyna beıim bolasyz:
- Abstsess (irińqalta)
- Ishektiń túınelisi
- Ish qýysynyń ınfektsııasy (perıtonıt)
- Operatsııadan keıingi jaranyń juqpalanýy
Sizde ishińizdiń tómengi oń jaǵynda aýyrsyný nemese appendıtsıttiń basqa sımptomdary bolsa, dárigerge kórinińiz.