Ерлер секспен ләззат алу үшін, ал әйелдер - махаббат үшін айналысады. Бұл мәлімдеме ғасырлар бойы жалғасып келеді. Шынымен де солай ма? Неге Виагра сияқты дәрілер әйелдер үшін емес, ерлер үшін соншалықты танымал және тиімді? Бұл препарат эрекцияны тудыруы мүмкін, бірақ махаббат сыйлай алма ма? Әрине, Виагра секілді дәрі-дәрмектер ерлерде әйелдерге қарағанда, ерлердің жыныстық қозуын тудыруы оңайырақ. Бірақ, біз көріп отырғанымыздай, бұл ортақ ләззатты бере алмайды, әйелдерге жыныстық жағынан ләззат алу үшін, оған алдымен сүйіспеншілік қажет.
Американдық психолог Роберт Штернбергтің «үш компонентті махаббат теориясына» сәйкес махаббат - бұл жақындық, құмарлық пен адалдық. Осы компоненттердің ықтимал комбинацияларына сүйене отырып, Штернберг жеті түрлі «махаббат стилін» анықтады. Мысалы, сүйіспеншілік, адалдық сезімі бар, бірақ жақындық пен құмарлық болмаса, ол «бос махаббат» деп атады. Бұл мейрамханаларда бірге үнсіз тамақтанып, бір-бірін сүйіспеншілік сезіміне немесе басқа баламалардың болмауына байланысты жақсы көретін адамдарға қатысты. Сүйіспеншілік пен тығыз қарым-қатынас болған кездегі сүйіспеншілік «ессіз махаббат» деп аталады.
Әдетте, мұндай сүйіспеншілікті қарым-қатынас құйындай ағыммен сипатталады, ол бастапқыда айқын эмоциялар әкеледі, содан кейін , сөнеді, кейін барып олардың бірі немесе екеуі де жыныстық қатынастардан өзгеше ешнәрсе жоқ екенін түсінеді. «Достық сүйіспеншілік» - мұнда құмарлықта, жауапкершілікте болмайды. Ола ары кетсе аты аталып тұрғандай тек дос болуыдың негізінде қаліп қояды. Оның керісіншесі бар онда – махабат та, сүйіспеншілік те, және құштарлық та бар, бірақ жауапкершілік атауымен болмайды. Оны Штернберг «романтикалық махаббат» деп атаған. «Сүйіспеншілікті махаббаты» сүйіспеншілікке немесе жауапкершілікке негізделген, ал «сенімді махаббат» жақындық пен адалдықты қамтиды, бірақ онда құмарлық өте аз болады. Құпия махаббат ұзақ уақытқа созылатын одақтастарға тән.
Кез келген махаббат тіркесімі жыныстық қатынастарда маңызды орын алады. Біз әртүрлі себептермен жыныстық қатынасқа барамыз: мысалы, біздің балалары болғымыз келеді; сүйген адамымызға сүйіспеншілігімізді білдіргіміз келеді; тіпті кейде жай ғана көңіл көтеруді қалаймыз; айта берсе сылтау көп, кейде тіпті теледидарда қызықты ештеңенің болмауы да әсер етеді. Америкалық статистика бойынша, 18 бен 29 жас аралығындағы адамдар орташа есеппен жылына 112 рет жыныстық қатынаста болады екен. Кейіннен бұл жиілік 30-дан 39 жасқа дейінгі адамдар арасында жылына 86 ға төмендейді; Жылына 67 рет 50-59 жас аралығында, 40-49 жастағылар жылына 58 рет жыныстық қатынасқа түседі екен.
20-30 минуттық жыныстық қатынаста (өте сирек кездеседі) денедегі 300-ге жуық калория жағылады, бұл бес шақырым жүгірумен тең.
Алайда жыныстық қатынастың ұзақтығы 2-ден 6 минутқа дейін болса, жиырма бес калория ғана өртеледі (жарты километрден аз жүгіргенде). Біздің жыныстық мәдениетімізде тек махаббат пен құмарлық қана емес, зақымдалған мүшақаптарға, жыныстық жолмен берілетін ауруларға, бедеулікке және эректильді дисфункцияға да орын бар. Жыныстық өмір күрделі және жекеге негізделген, бірақ олар риясыз, ашық және толық талқылауға мұқтаж, өйткені біздің физикалық және ақыл-ойымыздың жақсы болуы соған байланысты. Бұл жағдайда әріптесті дұрыс таңдау маңызды болып табылады.
Әдетте ерлер серіктес таңдағанда сыртқы келбетке көбірек назар аударады, алайда, бастапқы тартымдылықтың пайда болуы үшін әйелдерге сигналдардың кең ауқымына, соның ішінде иіс пен жеке қасиеттерге баса назар аудару керек. Аргентинадан Зимбабвеге дейінгі әртүрлі мәдениеттердегі адамдар бұраң бел, жуан жамбасты әйелдерді таңдайды, бұл ерекшелігі әйелдің жақсы денсаулығы мен құнарлылығы туралы бейсаналық сигнал ретінде қарастырылады. Әйелдер, өмірлік қарым-қатынасқа лайықты серіктес таңдағанда, барынша ұзақ уақытты талап етеді.
Ғалымдар әйелдердің бойынан 200-ден астам түрлі жыныстық ынталандыруды анықтады. Бұған таңырқамай-ақ қойса да болады, олар әртүрлілігімен ерекшеленеді - ең қарапайымнан («Маған қызықсыз») руханиға дейін («Мен Құдайға жақын болғым келді»), альтруисттер арасында («Мен, өз күйеуімнің өзі жайында жақсы пікірде болғанын қалаймын») және тіпті кек алу мақсатында («Мен күйеуімді алдағаны үшін жазалағым келді») секілді ынталандырулар болып жатады. Кейбір әйелдер өздерін мықты сезіну үшін секспен айналысады, басқалар оған жеткілікті түрде тым қатал мәмле көрсетеді, өзін кемсітуге мәжбүр болады. Кейбіреулері өз достарына ләззат силау үшін айналысады; енді білеулері өз дұшпандарына зиян келтуру үшін қатынасқа түседі («Мен бақталасымның жақсы қарым-қатынасын бұзу үшін оның жігітімен төсек қатынасына түстім»). Кейбіреулер айқын романтикалық сүйіспеншілікпен қатынасқа түседі («Мен басқа адаммен жалғыз қалуды қаладым»); басқалары жек көрінішпен қатынас жасасады («Мен жыныстық жолмен кейбіреуді зақымдағым келеді») деген мақсаттармен қатынасқа түсетін көрінеді. Алайда, осы себептердің ешқайсысы «неге» деген сұраққа шын мәнінде жауап бермейді, осы себептердің әрқайсысының артында тұрған нәрсені айтпайды.
Шықты, ерлердің тартымдылығын анықтайтын көптеген факторлар арасында. Жылдам, ашық және тікелей көзқарасстан басқа, адамның ең маңызды факторларының бірі - адамның қозғалысы.
ФЕРОМОНДАР
Зерттеушілер ерлердің феромендерінің әсер етуі әйелдердің құнарлылығын арттыра алатынын көрсетті. Феромондар - бұл анустан, қолтықтан, несеп шығару арнасынан, кеудеден және ауыздың аймағындағы бездердің бөлінетін заттар. Сүтқоректілердің басқа мүшелеріне вомероназальды мүше деп аталатын арнайы иіс шығаратын құрылымы бар. Ол феромондардың иісін іздейді, өйткені көптеген жануарлар мен жәндіктер үшін олар игеру сигналдары болып табылады. Бір зерттеуде ерлермен тұрақты жыныстық қатынас (кем дегенде аптасына бір рет болу) әйелдердің етеккір циклын қалыпқа келуіне ықпал етіп, овуляциядан кейінгі етеккір циклінің құмарлық сатысында базальды температураны көтеріп, эстрогенді арттыруға көмектесетінін көрсетті. Тағы бір зерттеу көрсеткендей, ерлермен жыныстық қарым-қатынас жасаған әйелдердің, жаамағандарға қарағанда қырық күн ішінде екі-үш есе көп овуляция болатыны белгілі болды.
СЕКСУАЛДЫ ДАРАЛЫҚ ЖӘНЕ ӘЗІЛ СЕЗІМІ
Әзіл-сықақ сезімі ер адамның әйелдерді тарту үшін қолданатын ең тиімді тактикасы болып табылады.
Өмірде мынадай да айырмашылықтар бар, мысалы сіз әзіл айтқан кезде басқа адамдар күллу үшін, өз сезіміңізбен айтасыз, сіздің ссезіміңізді түсінгендіктен басқа адамдар да оған күледі. Сондай айырмашылықтар жыныс арасында да болады – ерлер әзілге ырық беретін әйелдерді таңдайды, себебі, ер адам өзінің әзіліне сол әйелдің әзіліне күлгенін қалайды. Әйелге әсіресе еркектің жыныстық қарым-қатынастағы әзілі ұнап жатады.
Әйелдердің, екінші жағынан, әзіл-оспақ айтатын еркектерге аңсары ауады, және бұл барлық қарым-қатынаста да, бір түнге де, өмірбойына да.
Жақсы әзіл сезімі кезінде, әдетте, тұлғаның көңілді, салмақты, ырыққа көнгіш қасиеттері оянады. Әзіл адамға әлеуметтік жеке даралығы, өзін-өзі тану және өзіне деген сенімділік береді. Кейде қоғамды бұзатын әзіл-әжуаларды айту қиын және ол қорлауға ұшырайды, демек, бойында ұйалшақтығы бар адамдар, әдетте, ондайларды айтуға тырыспайды. Зерттеушілер әйелдердің әзіл айтуға икемі бар және тәжірибелі және өзіне сенімді адамдарды бағалайтынын түсінді.
Танымал Генри Киссинджер: «Билік - ең күшті афродизиак» деп айтқан. Сондай-ақ, Киссинджердің тағы бір, танымал сөзі бар: «Енді, мен кештерде адамдардан жалыққан кезде, олар мұнымды, өздерінің кінәсінен деп ойлайды».
Бірақ бізге әйелдердің неге кино жұлдыздарымен немесе атақты спортшылармен жыныстық қатынасқа түскісі келетінін білу қызық, тіпті олар бұл бірнеше сағаттық немесе бір түндік болатынын білсе де осы шешімді қабылдайды. Мүмкін болатын түсіндірудің бір жолы бар, оны биологтар «еліктеу» деп атайтыны. Әйелдер еркектерді қоршаған әйелдермен тұрған кезін көргенде, жалғыз немесе басқа адамдармен салыстырып қарағанда, оларға сол жайт тартымды көрініп кетеді. Сулу әйел ер адамға жақынырақ болса, ол басқа әйелдердің көзіне түседі. Бір қызығы, ерлерде бұл реакция мүлдем керісінше болды, бұл құндылықты азайтудың әсері. Ерлер басқа ерлермен қоршалған әйелдерді онша тартымды деп санамайды.
ҰҚСАСТЫҚТЫҢ ТАРТЫМДЫЛЫҒЫ
Әрине, кейде өзімізден ерекшеленетін адамдар біз үшін тартымды болып көрінеді. Дегенмен, ұзақ мерзімді жыныстық серіктесті нақты таңдауға қатысты ережеде «ұқсастық тартылады» дегенді білдіреді. Бірнеше зерттеулерде ерлер мен әйелдердің сенім, соғыс және саясатқа деген қарым-қатынастарында, сондай-ақ денсаулықтарында, шығу тегіне, жасына, ұлтына, дініне және білім деңгейіне деген ұқсастықтарындағы елеулі жақындығын көрсетті. Ерлі-зайыптылардың физикалық тартымдылығы ұқсас, ал жас жұптардың салмағы шамамен тең болуы мүмкін. «Сәйкестік гипотезасының» дәлелдеуінше - әлеуметтік психологтар айтпақшы - себебі адамдарды сыртқы тартымдылық тұрғысынан бір-біріне сәйкес келмейтін жұптар бірін бірі онша жақтыра бермейді деген пікірде.
Неге кейбір ұқсастықтар тартымды болады? Физикалық тартымдылық тұрғысынан қарағанда, өзіне ұқсас адам табудың негізі – қабылданбайды, ол тіпті қорқынышы болып көрінуі мүмкін. Біздің көзқарастарымыз бен нанымдарымызға келісетін адам табылса, ол өте тартымды, өйткені ол біз сенген нәрселерге тексеруде немесе растауда бірізділік береді. Яғни біздің көзқарасымызды бөлісетін серіктес бізді дұрыс деп есептейді. Бізге ұқсас көзқарастар бізді жағымды эмоцияларға, қарапайым адамдарға кері әсер бермейді.
Ұқсастық - ұзақ мерзімді қарым-қатынас үшін жақсы перспектива. Ол эмоциялық қарым-қатынасты, ынтымақтастықты, қарым-қатынасты, некеде бақыттың сапасын жоғарылатады және көңіл түсіру қаупін төмендетеді. Осылайша, қарама-қайшылықтар кейде бір-бірін тартады, бірақ қарым-қатынасқа келсек, онда келесі мәлімдеме бар: «балықшы қашықтан балықшыны көреді».
Қайратты тұлға
Еркектік кескін-келбеттің қалыптасуы тестоттеронның бөліндісіне қатты байланысты, әсіресе жас өпірім кезінде, ол кезде беттің сүйектері ересек кейіптерге ене бастайды. Неліктен барлық еркектерге еркектік кекін-келбет пен қайратты денелер болады? Қарапайым жауап - жеткіліксіз, тестостеронның жағымсыз жанама әсерлері болып табылады. Тестостеронның жоғары деңгейі иммундық жүйенің нашарлауына ықпал ете алады, нәтижесінде адам денесі аурулармен және паразиттермен күресте күрделене түседі. Міне, парадокс: жақсы денсаулығы бар ер адамдар тек тестостеронның жоғары дәрежесін алуға мүмкіндігі болады, бұл олардың бет-әлпетіне әссерін тигізеді. Сау жасөспірімдердің өздерінің күші жеткіліксіз иммундық жүйесімен ымыраға келуіне кедергі болады, сондықтан тестостерон деңгейінің төмендеуін тудырады және бұл кездегі бет қаңқасының сүйектері ересектердің ерекшеліктерін қабылдай бастайды. Адамның бет-әлпеті ер адамның денсаулығына, басқа адамдармен бәсекелесуге қабілеттілігіне, оның қорғану қабілеттілігіне байланысты. Бұл әйелдердің көпшілігінің бет әлпетіне тән ерекшеліктерін табудың түсіндірмесі.
Әйелдер еркектік жыныстық қатынасқа сексуалдық және тартымды серіктестер ретінде ер адамдарға қарайды. Керісінше, осы қасиеттерге аз назар аударатын әйелдер ұзақ мерзімді қарым-қатынастарға бейім. Тестостерон өндірісінен туындаған тұлғаның батыл ерекшеліктеріне әйелдердің сексуалдық әуетігі, әсіресе етеккір циклінің құнарлы фазасында күшті әсер етеді.
Ерлер неліктен ұзақ мерзімді қарым-қатынастарды дамытуға, отбасын құруға немесе өмірге деген сүйіспеншілікті дамытуға лайық әйелдерді іздемейді? Жауап: мұндай адамдар өз әріптестеріне жыныстық жағынан адал болып келеді. Әдетте, олар өздерінің айналаында «жаман жігіттер» атты беделге ие. Демек, әйелдердің басым көпшілігі таңдау жасайды: егер олар аз серіктестерді таңдайтын болса, онда олар жақсы әке мен жыныстық жағынан адал серіктес бола алады, бірақ олар денсаулығына жауапты жақсы гендерді ала алмайды. Егер олар одан да батыл серіктес таңдап алса, онда олар өз балаларына жақсы денсаулық генін беруі мүмкін, бірақ сонымен қатар, олардың әріптестерінің жыныстық күші басқа әйелдерге бағытталуы мүмкін екеніне де назар аудару керек.
Дауыстың рөлі
Танымал әртістер әрқашан әйелдерге тартымды болып көрінеді. Олардың сексуалдық тартымдылығының бір бөлігі олардың танымалдығы мен алған әлеуметтік мәртебесінің нәтижесі болып табылады. Бірақ олардың дауыстарында сексуалдықты күшейтетін бір нәрсе бар, ол әйелдерді сексуалдық эйфорияға ұшыратады. Дыбыс тембрі - адамның сөйлеуінің ерекшелігіне тән белгі. Жасөспірімдікке дейін ерлер мен әйелдердің дауыстары өте ұқсас болып келеді. Олардың жасөспірімдік кезінде маңызды өзгерістер орын алады. Осы уақытта, ұлдардың вокалдық баулары күрт ұзарып кетеді, олар қыздарға қарағанда 60 пайыз ұзындап шыға келеді. Ұзын вокалдық қатпарлар мен терең дыбыс вокалдық байламдары, барынша резонанстық үні шығарады. Жыныстық жетілу кезінде, тестостеронның жоғары деңгейі ерлер ересек дауысға айтарлықтай әсер етуі мүмкін.
Қысқа мерзімдік перспективалы көз қараспен қарағанда әйелдік қарым-қатынаты дауыс тембры терең еркек тез игере алады екен. Сонымен қатар, әйелдердің секссуалдық дауысы ерлер үшін, күшті жыныстық овуляции уақытында даусы болып саналады. Зерттеулер әйелдердің неге ерлердің дауысын басқаларға қарағанда тартымды ететінін түсіндіруге көмектесетін екі себепке қол жеткізді. Бірінші себеп - адам денсаулығының жақсы екенін білдіретін сигнал, денесінің екіжақты симметриясы тек, жақсы ген болып табылғандықтан, ондай дауысты адамдар ауыртпалықты көтере алатын, ауруға дес бермейтін, жарақат пен генетикалық мутацияны игере алатын болып саналады. Әдетте, денесі тең симметриялы адамдардың дауссында терең үн болады. Сондықтан, әйелдер өзінің овуляциялық циклінің фазасында, дауыс тембрі терең еркектік дауысты қалайды, себебі, ол өзінің келешек ұрпағының симетриясын сезінеді. Тартымды дауыстар адам денесінің морфологиясын көрсетеді. Психолог Сьюзан Хьюз тартымды дауысты еркек, өз қатарластарынан қарағанда жамбасы мен иығының ұзын, және тартымды V-тәрізді болатынын екенін анықтады. Әйелдер, денсаулығы мықты, қайратты, физикалық жағынан үстем, өз қатарластарына құрметпен қарайтын төмен тембрлі дауысты ерлерді де жақсы қабылдайды.