Erler sekspen lázzat alý úshin, al áıelder - mahabbat úshin aınalysady. Bul málimdeme ǵasyrlar boıy jalǵasyp keledi. Shynymen de solaı ma? Nege Vıagra sııaqty dáriler áıelder úshin emes, erler úshin sonshalyqty tanymal jáne tıimdi? Bul preparat erektsııany týdyrýy múmkin, biraq mahabbat syılaı alma ma? Árıne, Vıagra sekildi dári-dármekter erlerde áıelderge qaraǵanda, erlerdiń jynystyq qozýyn týdyrýy ońaıyraq. Biraq, biz kórip otyrǵanymyzdaı, bul ortaq lázzatty bere almaıdy, áıelderge jynystyq jaǵynan lázzat alý úshin, oǵan aldymen súıispenshilik qajet.
Amerıkandyq psıholog Robert Shternbergtiń «úsh komponentti mahabbat teorııasyna» sáıkes mahabbat - bul jaqyndyq, qumarlyq pen adaldyq. Osy komponentterdiń yqtımal kombınatsııalaryna súıene otyryp, Shternberg jeti túrli «mahabbat stılin» anyqtady. Mysaly, súıispenshilik, adaldyq sezimi bar, biraq jaqyndyq pen qumarlyq bolmasa, ol «bos mahabbat» dep atady. Bul meıramhanalarda birge únsiz tamaqtanyp, bir-birin súıispenshilik sezimine nemese basqa balamalardyń bolmaýyna baılanysty jaqsy kóretin adamdarǵa qatysty. Súıispenshilik pen tyǵyz qarym-qatynas bolǵan kezdegi súıispenshilik «essiz mahabbat» dep atalady.
Ádette, mundaı súıispenshilikti qarym-qatynas quıyndaı aǵymmen sıpattalady, ol bastapqyda aıqyn emotsııalar ákeledi, sodan keıin , sónedi, keıin baryp olardyń biri nemese ekeýi de jynystyq qatynastardan ózgeshe eshnárse joq ekenin túsinedi. «Dostyq súıispenshilik» - munda qumarlyqta, jaýapkershilikte bolmaıdy. Ola ary ketse aty atalyp turǵandaı tek dos bolýydyń negizinde qalip qoıady. Onyń kerisinshesi bar onda – mahabat ta, súıispenshilik te, jáne qushtarlyq ta bar, biraq jaýapkershilik ataýymen bolmaıdy. Ony Shternberg «romantıkalyq mahabbat» dep ataǵan. «Súıispenshilikti mahabbaty» súıispenshilikke nemese jaýapkershilikke negizdelgen, al «senimdi mahabbat» jaqyndyq pen adaldyqty qamtıdy, biraq onda qumarlyq óte az bolady. Qupııa mahabbat uzaq ýaqytqa sozylatyn odaqtastarǵa tán.
Kez kelgen mahabbat tirkesimi jynystyq qatynastarda mańyzdy oryn alady. Biz ártúrli sebeptermen jynystyq qatynasqa baramyz: mysaly, bizdiń balalary bolǵymyz keledi; súıgen adamymyzǵa súıispenshiligimizdi bildirgimiz keledi; tipti keıde jaı ǵana kóńil kóterýdi qalaımyz; aıta berse syltaý kóp, keıde tipti teledıdarda qyzyqty eshteńeniń bolmaýy da áser etedi. Amerıkalyq statıstıka boıynsha, 18 ben 29 jas aralyǵyndaǵy adamdar ortasha eseppen jylyna 112 ret jynystyq qatynasta bolady eken. Keıinnen bul jıilik 30-dan 39 jasqa deıingi adamdar arasynda jylyna 86 ǵa tómendeıdi; Jylyna 67 ret 50-59 jas aralyǵynda, 40-49 jastaǵylar jylyna 58 ret jynystyq qatynasqa túsedi eken.
20-30 mınýttyq jynystyq qatynasta (óte sırek kezdesedi) denedegi 300-ge jýyq kalorııa jaǵylady, bul bes shaqyrym júgirýmen teń.
Alaıda jynystyq qatynastyń uzaqtyǵy 2-den 6 mınýtqa deıin bolsa, jıyrma bes kalorııa ǵana órteledi (jarty kılometrden az júgirgende). Bizdiń jynystyq mádenıetimizde tek mahabbat pen qumarlyq qana emes, zaqymdalǵan múshaqaptarǵa, jynystyq jolmen beriletin aýrýlarǵa, bedeýlikke jáne erektıldi dısfýnktsııaǵa da oryn bar. Jynystyq ómir kúrdeli jáne jekege negizdelgen, biraq olar rııasyz, ashyq jáne tolyq talqylaýǵa muqtaj, óıtkeni bizdiń fızıkalyq jáne aqyl-oıymyzdyń jaqsy bolýy soǵan baılanysty. Bul jaǵdaıda áriptesti durys tańdaý mańyzdy bolyp tabylady.
Ádette erler seriktes tańdaǵanda syrtqy kelbetke kóbirek nazar aýdarady, alaıda, bastapqy tartymdylyqtyń paıda bolýy úshin áıelderge sıgnaldardyń keń aýqymyna, sonyń ishinde ıis pen jeke qasıetterge basa nazar aýdarý kerek. Argentınadan Zımbabvege deıingi ártúrli mádenıetterdegi adamdar burań bel, jýan jambasty áıelderdi tańdaıdy, bul ereksheligi áıeldiń jaqsy densaýlyǵy men qunarlylyǵy týraly beısanalyq sıgnal retinde qarastyrylady. Áıelder, ómirlik qarym-qatynasqa laıyqty seriktes tańdaǵanda, barynsha uzaq ýaqytty talap etedi.
Ǵalymdar áıelderdiń boıynan 200-den astam túrli jynystyq yntalandyrýdy anyqtady. Buǵan tańyrqamaı-aq qoısa da bolady, olar ártúrliligimen erekshelenedi - eń qarapaıymnan («Maǵan qyzyqsyz») rýhanıǵa deıin («Men Qudaıǵa jaqyn bolǵym keldi»), altrýıstter arasynda («Men, óz kúıeýimniń ózi jaıynda jaqsy pikirde bolǵanyn qalaımyn») jáne tipti kek alý maqsatynda («Men kúıeýimdi aldaǵany úshin jazalaǵym keldi») sekildi yntalandyrýlar bolyp jatady. Keıbir áıelder ózderin myqty seziný úshin sekspen aınalysady, basqalar oǵan jetkilikti túrde tym qatal mámle kórsetedi, ózin kemsitýge májbúr bolady. Keıbireýleri óz dostaryna lázzat sılaý úshin aınalysady; endi bileýleri óz dushpandaryna zııan keltýrý úshin qatynasqa túsedi («Men baqtalasymnyń jaqsy qarym-qatynasyn buzý úshin onyń jigitimen tósek qatynasyna tústim»). Keıbireýler aıqyn romantıkalyq súıispenshilikpen qatynasqa túsedi («Men basqa adammen jalǵyz qalýdy qaladym»); basqalary jek kórinishpen qatynas jasasady («Men jynystyq jolmen keıbireýdi zaqymdaǵym keledi») degen maqsattarmen qatynasqa túsetin kórinedi. Alaıda, osy sebepterdiń eshqaısysy «nege» degen suraqqa shyn máninde jaýap bermeıdi, osy sebepterdiń árqaısysynyń artynda turǵan nárseni aıtpaıdy.
Shyqty, erlerdiń tartymdylyǵyn anyqtaıtyn kóptegen faktorlar arasynda. Jyldam, ashyq jáne tikeleı kózqarasstan basqa, adamnyń eń mańyzdy faktorlarynyń biri - adamnyń qozǵalysy.
FEROMONDAR
Zertteýshiler erlerdiń feromenderiniń áser etýi áıelderdiń qunarlylyǵyn arttyra alatynyn kórsetti. Feromondar - bul anýstan, qoltyqtan, nesep shyǵarý arnasynan, keýdeden jáne aýyzdyń aımaǵyndaǵy bezderdiń bólinetin zattar. Sútqorektilerdiń basqa múshelerine vomeronazaldy múshe dep atalatyn arnaıy ıis shyǵaratyn qurylymy bar. Ol feromondardyń ıisin izdeıdi, óıtkeni kóptegen janýarlar men jándikter úshin olar ıgerý sıgnaldary bolyp tabylady. Bir zertteýde erlermen turaqty jynystyq qatynas (kem degende aptasyna bir ret bolý) áıelderdiń etekkir tsıklyn qalypqa kelýine yqpal etip, ovýlıatsııadan keıingi etekkir tsıkliniń qumarlyq satysynda bazaldy temperatýrany kóterip, estrogendi arttyrýǵa kómektesetinin kórsetti. Taǵy bir zertteý kórsetkendeı, erlermen jynystyq qarym-qatynas jasaǵan áıelderdiń, jaamaǵandarǵa qaraǵanda qyryq kún ishinde eki-úsh ese kóp ovýlıatsııa bolatyny belgili boldy.
SEKSÝALDY DARALYQ JÁNE ÁZIL SEZIMI
Ázil-syqaq sezimi er adamnyń áıelderdi tartý úshin qoldanatyn eń tıimdi taktıkasy bolyp tabylady.
Ómirde mynadaı da aıyrmashylyqtar bar, mysaly siz ázil aıtqan kezde basqa adamdar kúllý úshin, óz sezimińizben aıtasyz, sizdiń ssezimińizdi túsingendikten basqa adamdar da oǵan kúledi. Sondaı aıyrmashylyqtar jynys arasynda da bolady – erler ázilge yryq beretin áıelderdi tańdaıdy, sebebi, er adam óziniń áziline sol áıeldiń áziline kúlgenin qalaıdy. Áıelge ásirese erkektiń jynystyq qarym-qatynastaǵy ázili unap jatady.
Áıelderdiń, ekinshi jaǵynan, ázil-ospaq aıtatyn erkekterge ańsary aýady, jáne bul barlyq qarym-qatynasta da, bir túnge de, ómirboıyna da.
Jaqsy ázil sezimi kezinde, ádette, tulǵanyń kóńildi, salmaqty, yryqqa kóngish qasıetteri oıanady. Ázil adamǵa áleýmettik jeke daralyǵy, ózin-ózi taný jáne ózine degen senimdilik beredi. Keıde qoǵamdy buzatyn ázil-ájýalardy aıtý qıyn jáne ol qorlaýǵa ushyraıdy, demek, boıynda uıalshaqtyǵy bar adamdar, ádette, ondaılardy aıtýǵa tyryspaıdy. Zertteýshiler áıelderdiń ázil aıtýǵa ıkemi bar jáne tájirıbeli jáne ózine senimdi adamdardy baǵalaıtynyn túsindi.
Tanymal Genrı Kıssındjer: «Bılik - eń kúshti afrodızıak» dep aıtqan. Sondaı-aq, Kıssındjerdiń taǵy bir, tanymal sózi bar: «Endi, men keshterde adamdardan jalyqqan kezde, olar munymdy, ózderiniń kinásinen dep oılaıdy».
Biraq bizge áıelderdiń nege kıno juldyzdarymen nemese ataqty sportshylarmen jynystyq qatynasqa túskisi keletinin bilý qyzyq, tipti olar bul birneshe saǵattyq nemese bir túndik bolatynyn bilse de osy sheshimdi qabyldaıdy. Múmkin bolatyn túsindirýdiń bir joly bar, ony bıologtar «elikteý» dep ataıtyny. Áıelder erkekterdi qorshaǵan áıeldermen turǵan kezin kórgende, jalǵyz nemese basqa adamdarmen salystyryp qaraǵanda, olarǵa sol jaıt tartymdy kórinip ketedi. Sýlý áıel er adamǵa jaqynyraq bolsa, ol basqa áıelderdiń kózine túsedi. Bir qyzyǵy, erlerde bul reaktsııa múldem kerisinshe boldy, bul qundylyqty azaıtýdyń áseri. Erler basqa erlermen qorshalǵan áıelderdi onsha tartymdy dep sanamaıdy.
UQSASTYQTYŃ TARTYMDYLYǴY
Árıne, keıde ózimizden erekshelenetin adamdar biz úshin tartymdy bolyp kórinedi. Degenmen, uzaq merzimdi jynystyq seriktesti naqty tańdaýǵa qatysty erejede «uqsastyq tartylady» degendi bildiredi. Birneshe zertteýlerde erler men áıelderdiń senim, soǵys jáne saıasatqa degen qarym-qatynastarynda, sondaı-aq densaýlyqtarynda, shyǵý tegine, jasyna, ultyna, dinine jáne bilim deńgeıine degen uqsastyqtaryndaǵy eleýli jaqyndyǵyn kórsetti. Erli-zaıyptylardyń fızıkalyq tartymdylyǵy uqsas, al jas juptardyń salmaǵy shamamen teń bolýy múmkin. «Sáıkestik gıpotezasynyń» dáleldeýinshe - áleýmettik psıhologtar aıtpaqshy - sebebi adamdardy syrtqy tartymdylyq turǵysynan bir-birine sáıkes kelmeıtin juptar birin biri onsha jaqtyra bermeıdi degen pikirde.
Nege keıbir uqsastyqtar tartymdy bolady? Fızıkalyq tartymdylyq turǵysynan qaraǵanda, ózine
uqsas adam tabýdyń negizi – qabyldanbaıdy, ol tipti qorqynyshy bolyp kórinýi múmkin. Bizdiń kózqarastarymyz ben nanymdarymyzǵa kelisetin adam tabylsa, ol óte tartymdy, óıtkeni ol biz sengen nárselerge tekserýde nemese rastaýda birizdilik beredi. Iaǵnı bizdiń kózqarasymyzdy bólisetin seriktes bizdi durys dep esepteıdi. Bizge uqsas kózqarastar bizdi jaǵymdy emotsııalarǵa, qarapaıym adamdarǵa keri áser bermeıdi.
Uqsastyq - uzaq merzimdi qarym-qatynas úshin jaqsy perspektıva. Ol emotsııalyq qarym-qatynasty, yntymaqtastyqty, qarym-qatynasty, nekede baqyttyń sapasyn joǵarylatady jáne kóńil túsirý qaýpin tómendetedi. Osylaısha, qarama-qaıshylyqtar keıde bir-birin tartady, biraq qarym-qatynasqa kelsek, onda kelesi málimdeme bar: «balyqshy qashyqtan balyqshyny kóredi».
Qaıratty tulǵa
Erkektik keskin-kelbettiń qalyptasýy testotteronnyń bólindisine qatty baılanysty, ásirese jas ópirim kezinde, ol kezde bettiń súıekteri eresek keıipterge ene bastaıdy. Nelikten barlyq erkekterge erkektik kekin-kelbet pen qaıratty deneler bolady? Qarapaıym jaýap - jetkiliksiz, testosteronnyń jaǵymsyz janama áserleri bolyp tabylady. Testosteronnyń joǵary deńgeıi ımmýndyq júıeniń nasharlaýyna yqpal ete alady, nátıjesinde adam denesi aýrýlarmen jáne parazıttermen kúreste kúrdelene túsedi. Mine, paradoks: jaqsy densaýlyǵy bar er adamdar tek testosteronnyń joǵary dárejesin alýǵa múmkindigi bolady, bul olardyń bet-álpetine ásserin tıgizedi. Saý jasóspirimderdiń ózderiniń kúshi jetkiliksiz ımmýndyq júıesimen ymyraǵa kelýine kedergi bolady, sondyqtan testosteron deńgeıiniń tómendeýin týdyrady jáne bul kezdegi bet qańqasynyń súıekteri eresekterdiń erekshelikterin qabyldaı bastaıdy. Adamnyń bet-álpeti er adamnyń densaýlyǵyna, basqa adamdarmen básekelesýge qabilettiligine, onyń qorǵaný qabilettiligine baılanysty. Bul áıelderdiń kópshiliginiń bet álpetine tán erekshelikterin tabýdyń túsindirmesi.
Áıelder erkektik jynystyq qatynasqa seksýaldyq jáne tartymdy seriktester retinde er adamdarǵa qaraıdy. Kerisinshe, osy qasıetterge az nazar aýdaratyn áıelder uzaq merzimdi qarym-qatynastarǵa beıim. Testosteron óndirisinen týyndaǵan tulǵanyń batyl erekshelikterine áıelderdiń seksýaldyq áýetigi, ásirese etekkir tsıkliniń qunarly fazasynda kúshti áser etedi.
Erler nelikten uzaq merzimdi qarym-qatynastardy damytýǵa, otbasyn qurýǵa nemese ómirge degen súıispenshilikti damytýǵa laıyq áıelderdi izdemeıdi? Jaýap: mundaı adamdar óz áriptesterine jynystyq jaǵynan adal bolyp keledi. Ádette, olar ózderiniń aınalaynda «jaman jigitter» atty bedelge ıe. Demek, áıelderdiń basym kópshiligi tańdaý jasaıdy: eger olar az seriktesterdi tańdaıtyn bolsa, onda olar jaqsy áke men jynystyq jaǵynan adal seriktes bola alady, biraq olar densaýlyǵyna jaýapty jaqsy genderdi ala almaıdy. Eger olar odan da batyl seriktes tańdap alsa, onda olar óz balalaryna jaqsy densaýlyq genin berýi múmkin, biraq sonymen qatar, olardyń áriptesteriniń jynystyq kúshi basqa áıelderge baǵyttalýy múmkin ekenine de nazar aýdarý kerek.
Daýystyń róli
Tanymal ártister árqashan áıelderge tartymdy bolyp kórinedi. Olardyń seksýaldyq tartymdylyǵynyń bir bóligi olardyń tanymaldyǵy men alǵan áleýmettik mártebesiniń nátıjesi bolyp tabylady. Biraq olardyń daýystarynda seksýaldyqty kúsheıtetin bir nárse bar, ol áıelderdi seksýaldyq eıforııaǵa ushyratady. Dybys tembri - adamnyń sóıleýiniń ereksheligine tán belgi. Jasóspirimdikke deıin erler men áıelderdiń daýystary óte uqsas bolyp keledi. Olardyń jasóspirimdik kezinde mańyzdy ózgerister oryn alady. Osy ýaqytta, uldardyń vokaldyq baýlary kúrt uzaryp ketedi, olar qyzdarǵa qaraǵanda 60 paıyz uzyndap shyǵa keledi. Uzyn vokaldyq qatparlar men tereń dybys vokaldyq baılamdary, barynsha rezonanstyq úni shyǵarady. Jynystyq jetilý kezinde, testosteronnyń joǵary deńgeıi erler eresek daýysǵa aıtarlyqtaı áser etýi múmkin.
Qysqa merzimdik perspektıvaly kóz qaraspen qaraǵanda áıeldik qarym-qatynaty daýys tembry tereń erkek tez ıgere alady eken. Sonymen qatar, áıelderdiń sekssýaldyq daýysy erler úshin, kúshti jynystyq ovýlıatsıı ýaqytynda daýsy bolyp sanalady. Zertteýler áıelderdiń nege erlerdiń daýysyn basqalarǵa qaraǵanda tartymdy etetinin túsindirýge kómektesetin eki sebepke qol jetkizdi. Birinshi sebep - adam densaýlyǵynyń jaqsy ekenin bildiretin sıgnal, denesiniń ekijaqty sımmetrııasy tek, jaqsy gen bolyp tabylǵandyqtan, ondaı daýysty adamdar aýyrtpalyqty kótere alatyn, aýrýǵa des bermeıtin, jaraqat pen genetıkalyq mýtatsııany ıgere alatyn bolyp sanalady. Ádette, denesi teń sımmetrııaly adamdardyń daýssynda tereń ún bolady. Sondyqtan, áıelder óziniń ovýlıatsııalyq tsıkliniń fazasynda, daýys tembri tereń erkektik daýysty qalaıdy, sebebi, ol óziniń keleshek urpaǵynyń sımetrııasyn sezinedi. Tartymdy daýystar adam denesiniń morfologııasyn kórsetedi. Psıholog Sıýzan Hıýz tartymdy daýysty erkek, óz qatarlastarynan qaraǵanda jambasy men ıyǵynyń uzyn, jáne tartymdy V-tárizdi bolatynyn ekenin anyqtady. Áıelder, densaýlyǵy myqty, qaıratty, fızıkalyq jaǵynan ústem, óz qatarlastaryna qurmetpen qaraıtyn tómen tembrli daýysty erlerdi de jaqsy qabyldaıdy.