Мазмұны
Жүректің ишемиялық ауруы (ЖИА) – бұл жүрекке қан мен оттегі жеткізетін қантамырларының азғантай тарылуынан туындайтын ауру
Себептері
Жүректің ишемиялық ауруы (ЖИА) – ер-әйелдердің арасында өлімге апаратын бірден-бір ауру түрі болып табылады.
Жүректің ишемиялық ауруының себебі – жүрек артериясына атеросклеротиялық түйіндіктер жиналуынан туындайды. Бұл да артериялық қантамырлардың қабырғаларының тығындалуы деп аталады.
• Майлар мен басқа да заттар артериялық қантамырлардың қабырғаларына түйіншіктер түзеді. Артериялық қантамырмен қан және оттегі жүрекке жеткізіледі.
• Бұдан, артерияның саңлауы тарылады;
• Нәтижесінде, жүрекке қан апаратын жол қыссылады немесе бітеледі;
Жүрек-қантамырлары ауруларының қауіпті факторлары – олардың қаупінің көтірілуінің себептері болып табылады. Бұларда модифицирленетін және модифицирленбейтін қауіпті факторлар бар.
Жүрек ұстамасы немесе жедел инфаркт миокардасы (ЖИМ) бір артерияның бойындағы, жүрек бұлшықеттеріне қан жеткізетін кан ағысы бітелгенде туындайды. Бітелу - артерияның құрысуына немесе атеросклерозды жедел тромбоздың дамуына себепкер болады. Нәтижесінде тіндер зақымданады және миокарданың зақымдалған бөлігі жиырылғыш мүмкіншілігін жоғалдаты.
Симптомдары
Симптомдар айтарлықтай айқын көрініс береді, бірақ кейде ауру симптомсыз дамуы да мүмкін. Бұл әсіресе, аурудың бастапқы сатысына тән белгі.
Кеуденің ауруы немесе жайсыздық (стенокардия) барынша көп таралған симптом болып есептеледі. Бұл ауру сезімі жүрекке қан мен ауаның қажетті мөлшерде жетіспегендігінен туындайды. Аурудың күшеюі әртүрлі болып келеді.
• Ол қысылмалы немесе басылмалы сипатта болуы мүмкін: Сіз ол ауруды кеуденің астынан сезінуіңіз мүмкін, бірақ сондай-ақ, ол мойын, қол, іштің немесе арқа жаққа таралуы мүмкін.
• Әдетте, ауырсыну физикалық немесе эмоционалды белсенділік кезінде пайда болады және демалыс кезінде немесе нитроглицерин деп аталатын дәрілік препаратты қабылдаудан туындайды.
• Басқа да ауруы белгілеріне физикалық жүктеме кезінде ентігу және шаршау сезімі жатады;
Әйелдерде, егде жастағы адамдарда және қант диабетімен ауыратын науқастарда кеуде тұсындау ауру сезімі байқалмайды, одан басқа симптомдар көрініс бері мүмкін, мысалы мыналар сияқты:
• Шаршау
• Ентігу
• Жалпы әлсіздік
Диагностикасы
Дәрігер немесе медбике көлемді тексеру жүргізеді. Әдетте, дәрігерге диагноз қою үшін, бірнеше тексерулер жүргізуіне тура келеді.
Олар:
• Коронароангиография – инвазивті әдіс, рентгенді қолдану арқылы жүрек артериясын көзбен көре отырып тексереді.
• Күйзеліс – эхокардиография
• Электрокардиография (ЭКГ)
• Электронды-сәулелік компьютерлік томография (ЭЛКТ) –зерттеу әдісі артериялардың қабырғаларында кальцийдің жинақталуын анықтау үшін қолданылатын әдіс, кальций қаншалықты көп болса, ЖИА-ның даму қаупі соғұрлым болады.
• Физикалық жүктемемен Тест өткізу;
• жүректі КТ-ға түсіру;
• Нуклеарный стресс-тест.
Емдеу
Сізге жоғары қан қысымын, қант диабеті немесе холестериннің жоғары деңгейін түзету үшін бір немесе бірнеше дәрілік препараттар тағайындалуы мүмкін. Жүректің ишемиялық ауруының асқынуының алдын алу мақсатында сізге дәрігердің барлық ұсыныстарын қатаң сақтау қажет.
Емдеудің мақсаты жүректің ишемиялық ауруы адамдардың жағдайын жақсартуға бағытталады:
• Артериялық қан қысымының деңгейі 140/90 мм сын.бағ.ст тең немесе төмен. (және тіпті қант диабеті төмен адамдар үшін, бүйрек аурулары немесе жүрек жеткіліксіздігі барадамдар үшін)
• дәрігер ұсынылған HbA1c деңгейін қолдау
• Холестерин деңгейі-ТТЛП-ге тең немесе төмен 100 мг/дл (немесе тіпті төмен кейбір емделушілер үшін)
Емдеу тактикасы симптомдардың ауырлығына байланысты жүзеге асады. Дәрігер жүрек аурулары, артериялық қысым деңгейін, қант диабеті немесе қандағы жоғары холестеринді бақылау үшін сізге бір немесе бірнеше дәрілік препараттарды тағайындауы мүмкін. Асқынған жүректің ишемиялық ауруының алдын алу мақсатында дәрігер айтқан барлық ұсыныстарды қатаң сақтау қажет.
Ешқашан дәрігермен алдын-ала кеңесіп алмай, қабылдап жүрген дәрілік препараттарды қабылдауды тоқтатпаңыз. Дәрілік препараттардың кенеттен күшін жоюы стенокардия немесе жүрек ұстамасының дамуына әкелуі мүмкін.
Дәрігер сіздің жүргіңіздің жай-күйін жақсарту мақсатында сізді жүрек оңалту бағдарламасына бағыттауы мүмкін.
- ЖИА-ның хирургиялық емдеу әдісіне мыналар жатады:
• Ангиопластика және стенттеу, сондай-ақ, чрескожным коронарлық араласу (ЧКВ)деп аталатын әдіс тағайындалады.
• Коронарлы шунттау
• Жүрек ең аз инвазивті хирургия
Болжамы
Қалыптасу процесі әркімде әр қалай болады. Кейбір адамдар салауатты өмір салтын ұстанып, диетасын өзгертеді, шылымды тастайды, дәрігердің тағайындаған дәрілерін қатаң түрде қолданады. Ал кейбір адамдарға түрлі медициналық шаралар қолданылады, олар, ангиография немесе хирургиялық аралассулар болуы мүмкін.
Аурудың әртүрлі жағдайда дамуына қарамастан, ең ұтымды емдеу әдісі ЖИА-ны ерте бастан анықтау болып табылады.
Дәрігерге қашан қаралу керек
Егерде сізде қандайда бір ЖИА-ның қауіпті факторы болса, аурудың емделуі және алдын алу әдістері жайында дәрігеріңізбен кеңесіңіз.
Төмендегідей симптомдар бойыңызда пайда болса уақыт күттірмей дәрігермен байланысып, 103 нөміріне жедел жәрдемге хабарласыңыз немесе өздігіңізден жедел көмекке жүгініңіз:
• Кеудеде ауру сезімі пайда болса немесе стенокардия болса;
• Демікпе;
• Жүрек ұстамасының симптомдары
Дереккөз: http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/007115.htm’‘
Тегтер:
артериялық қантамырлардың ауруы,
атеросклероз,
тромб түзілуі
жүректің ауруы,
демікпе,