Dementsııa - adamnyń jalpy aqyl-oı qabiletteriniń qatty nasharlaýy. Onyń saldarynan tipti kúndelikti tirshilikti ıgerý de qıynǵa soǵady. Munyń áserinen este saqtaý qabileti tómendeıdi, kúndelikti qarapaıym máselelerdi sheshý qıynǵa soǵady, oqý jáne ózge de mentaldy fýnktsııalardy ıgerý múmkindigi shekteledi.
Dementsııa túrli jaǵdaılardan týyndaýy múmkin, sonyń ishinde mıdyń isikteri, bastan jaraqan alý nemese ınsýlt alý; aýrýlar (mysalǵa Altsgeımer aýrýy); nemese ishimdikke degen táýeldilik. Keıbir toptaǵy adamdar (ásirese, qarttar) bul aýrýǵa ushyramasa da, dementsııaǵa tap bolǵandaı kórinýi múmkin (jalǵan dementsııa).
Dementsııameaýyrytyn adamdarda myna belgiler baıqalady:
• Mazasyzdyq jáne este saqtaý qabiletiniń joǵalýy.
• Kúndelikti ózindik mindetterdi oryndaı almaý.
• Ózin-ózi ustaı almaý, kútpegen minez-qulyqqa alyp keledi (mysaly, zattardy laqtyrý, basqa adamdarǵa aıqaılaý nemese basqalardy kúdikpen aıyptaý).
• Ózdiginen sheshim qabyldaı almaý, pikir talastyryp, jańa sheshimder shyǵarýǵa múmkindigi jetpeýi.
• Fızıkalyq fýnktsııalardyń joǵalýy (mysaly, zár shyǵarý).
Tegter:
dementsııa