Mazmuny
Inshek kandıdozy kóbinese, Candida Albicans ashytqy zeńinen týyndaıtyn inshek ınfektsııasy.
Inshek ashytqy ınfektsııasy kópshilik áıelderde kezdesedi. Candida Albicans – keń taralǵan zeń. Ol kóbinese, az mólsherde inshekte, aýyzda, asqazan-ishek joldarynda jáne teride kezdesedi. Ádette, bul sımptomdardyń paıda bolýyn jáne aýrýdyń damýyn týyndatpaıdy.
Sýrette Kandıda shoǵyrynyń flýorestsenttik mıkroskopııasy kórsetilgen. Kandıda - ashytqy ınfektsııasy, aýrýdyń jeńil túrin týyndatady, biraq, álsiregen adamdarda ómir úshin qaýipti aýrýlarǵa aparýy múmkin.
Kandıdalar jáne kóptegen basqa mıkroorganızmder ádette, inshekti mekendeıdi, biri-biriniń tepe-teńdigin qoldaıdy.
Degenmen, keıde Candida Albicans sany artady, bul ashytqy ınfektsııasynyń paıda bolýyna aparady.
‘’zeńdik ınfektsııalar basqa maqsatpen taǵaıyndalǵan antıbıotıktedi qabyldaý kýrsynan keıin paıda bolýy múmkin.
Antıbıotıkter inshektegi mıkroorganızmderdiń qalypty úılesimin ózgertedi, olar qalypty jaǵdaıda zeńdik florany basatyn bakterııalardyń ósýin tejeıdi. ‘’
Bul kelesi jaǵdaılarda oryn alady:
· Infektsııalardyń basqa túrlerin emdeý úshin antıbıotıkter qabyldaý Antıbıotıkter inshektegi mıkroorganızmderdiń qalypty úılesimin ózgertedi jáne qorǵanysty bakterııalardyń sanynyń azaıýyna aparady.
· Júktilik
· Semizdik
· Qant dıabeti.
Ashytqy ınfektsııasy jynystyq jolmen berilmeıdi. Degenmen, keıbir erlerde juqpalanǵan seriktespen jynystyq qatynastan keıin jynystyq múshesinde qyshý jáne bóritken sekildi sımptomdar paıda bolýy múmkin.
Inshektik ashytqy ınfektsııalary densaýlyqta basqa máseleniń bolýynyń belgisi bolýy múmkin. Basqa inshektik ınfektsııalar qate túrde inshektik kandıdoz sanalýy múmkin.
· Inshekten aýkytqýly bólinister
· Sýly, aq, qoıý, kópirshikti bólinister
· Jynystyq qatynas kezindegi aýyrsyný
· nesep shyǵarýdyń aýyrsynýy
· výlvanyń qyzarýy jáne isinýi
· inshektiń qyshýy, kúıdirý sezimi.
Gınekologııalyq qaraý kezinde výlvanyń, inshektiń, onyń moınynyń qyzarýy jáne isinýi anyqtalýy múmkin. Dáriger inshektiń qabyrǵasynda qurǵaq, aq daqtardy, výlvadaǵy syzattardy anyqtaıdy.
Inshekten shyǵatyn bólinistiń azdaǵan mólsherin mıkroskoptyń kómegimen qarastyrady. Keıde ótkizgen emdeýge qaramastan nemese ınfektsııanyń sımptomdary jaqsarmaǵanda nemese qaıtalanatyn bolsa, ósindi alynady. Emdeýshi dáriger sımptomdardyń basqa sebepterin eskerý úshin taldaý taǵaıyndaıdy.
Inshektik ashytqy ınfektsııalaryn emdeý úshin krem nemese sýppozıtarıı (inshekke salynatyn) túrindegi dáriler qol jetimdi. Olardyń kópshiligin retseptisiz satyp alýǵa bolady.
Úı jaǵdaıynda emdelýge bolady, eger:
· sımptomdar álsiz kórinse, jambas qýysynda aýyrsyný bolmasa nemese temperatýra joǵary bolmasa,
· bul alǵashqy ashytqylyq ınfektsııa emes jáne jáne ótkende ashytqylyq ınfektsııalardyń úlken kólemi bolmaǵan.
· Júktilik joq
· Sońǵy jynystyq qatynastan keıin basqa venerologııalyq aýrýlarǵa shaldyǵý múmkindigi týraly mazasyzdyq bolmasa.
Inshek kandıdozyn emdeý úshin túrli zeńderge qarsy dáriler qoldanylady, olardy dáriger taǵaıyndaıdy.
Nusqaýlyqpen muqııat tanysyp, preparatty taǵaıyndalýy boıynsha qoldaný qajet. Jaǵdaıyńyz jaqsarsa da, preparatty qabyldaýdy belgilengen merziminen buryn toqtatpańyz. Sizge dárini 3-7 kún boıy qabyldaý qajet bolady, alǵan dárige baılanysty. Infektsııa qaıtalanbasa, bir kúndik emdeý kýrsy taǵaıyndalady, dáriger ádette «flýkonazol» atalatyn dárini taǵaıyndaıdy. Bul kapsýlany bir ret qana ishesiz. Eger sımptomdar kúrdeli bolsa, nemese inshek kandıdozy qaıtalansa, sizge qajet:
· Emdeý kýrsy - 14 kún,
· Inshek sýppozıtorııi Klotrımazol nemese Flýkonazol tabletkalary – ár apta saıyn, jańadan juqpalaný jaǵdaılarynyń aldyn alý úshin.
Inshekten bólinis shyǵýynyń aldyn alý jáne emdeý sharalary:
Jynystyq aǵzalar aýmaǵyn qurǵaq jáne taza ustańyz. Sabyn qoldanbańyz jáne sýmen ǵana shaıynyńyz. Jyly, biraq, ystyq emes vannada otyrý sımptomdaryńyzdy jeńildetýi múmkin.
Búrkýdi (sprıntsteý) qoldanbaýǵa tyrysyńyz. Kópshilik áıelder etekkirden keıin nemese jynystyq qatynastan keıin búrký arqyly ózderin taza sezinetin bolǵanymen, bul inshekten bólindini ulǵaıtýy múmkin, sebebi, búrký kezinde ınfektsııadan qorǵaıtyn paıdaly bakterııalar da inshekten joıylyp ketedi.
Antıbıotık qabyldaýda ashytqylyq ınfektsııanyń paıda bolýynyń aldyn alý úshin tiri ósindili ıogýrt nemese atsıdofıldi laktobakterııalardy qabyldańyz.
Jynystyq jolmen beriletin ınfektsııalarǵa shaldyǵý nemese ınfektsııanyń taralýyn boldyrmas úshin prezervatıvter qoldanyńyz.
Jynystyq aǵzalar aýmaǵyna gıgıenalyq spreılerdi, parfıýmerııa nemese opa-dalapty qoldanbańyz.
Titirkenýdi týyndatatyn tar shalbar, qysatyn ish kıim kımeýge tyrysyńyz.
Maqta matadan ish kıim nemese maqta jipti kolgotkı kıińiz. Jibek pen neılonnan ish kıim kımeńiz, sebebi, bul matalar aýa aǵynyn jibermeıdi. Osydan jynystyq aǵzalar aýmaǵynda ter bólinýi kóbeıip, titirkený paıda bolady.
Gıgıenalyq tósemsheler qoldanǵan jón. Tampondardy qoldanbańyz.
Qant dıabeti bolsa, qandaǵy qant deńgeıin baqylaýǵa alyńyz.
Aqparat kózi: AQSh Ulttyq densaýlyq ınstıtýttarynyń málimetter qory: http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001511.htm
Aýdarmashy: Asel Stambekova, HealthSity jobasynyń derbes úılestirýshisi
Redaktsııalyq alqa:
Almaz Sharman, medıtsına professory
Lázat Aqtaeva, m.ǵ.d.
Sálim Smaıylov, b.ǵ.k.